1- Dövme Çorbası
Halk arasında “Döğme Çorbası” olarak da anılan bu yemek,iftar sofralarında sıklıkla görebileceğiniz bir lezzet. Dövme çorbasının meşhurluğu içinde kullanılan buğdayın tazeliğinden geliyor. Damak tadınıza göre sunum şekilleri vardır ancak genellikle yağda kızdırılmış biber ile servis edilir.
2- 12 İmam Çorbası
Muharrem ayında Alevi mezhebine mensup vatandaşların 12 günlük oruç sonrası titizlikle hazırladıkları bu lezzetli ve doyurucu çorbanın ismi, 12 İmam çorbası… İçerisinde; nohu, kuru fasulye, yarma, incir, üzüm, ceviz, fındık, fıstık ve daha pek çok malzemenin yer aldığı çorba hazırlanırken 12 imamların adını saymak dini bir ritüeldir. 12 imamı anmak için yapılan çorba bunun dışında cenazelerde ve düğünlerde de hazırlanabilmektedir.
3- Babuko
Dersim’in en sevilen yemeklerinden biridir babuko. Yapımı biraz zahmetli olsa da oldukça sevilen bir yemek olması sebebiyle sofralardan eksik olamayan bu lezzet, birçok yörede karşımıza çıkıyor. Farklı isimlerle de anılan bu yemeğin yapımından size kısaca bahsedelim.
Öncelikle; un,su ve tuzla yapılan hamurun yuvarlak şekil verilip fırına atılmasıyla başlıyorsunuz. İyice pişen hamurun içi bir kaşık yardımıyla oyularak küçük parçalar haline getiriliyor. Kenar kısımlarına karışılmadan oyulan bu hamur tabak benzeri bir şekil alıyor.
Küçük parçalar haline getirilen hamurun üzerine tercihen sarımsaklı yoğurt ve iyice eritilmiş tereyağı dökülerek servis ediliyor. Aslında babuka az malzemeden nasıl çok lezzet yaratılır bunun kanıtı niteliğinde bir yemek. 🙂
4- Şir
Yapımı oldukça zahmetli olan şir yemeğinin ana malzemesi taze taze yoğurulmuş hamurdur. Diğer illerde de yapılan bu yemek bazen ”babuka” olarak kaynaklarda karşımıza çıksada aslında farklı bir lezzettir. İçi açık bir rulo şeklinde tepsiye dizilen hamur bezeleri nar gibi kızarana kadar fırında tutulur.
Damak tadınıza uygun olarak yoğurt ve taze köy tereyağı ile servis edilir.El açması yapamazsanız lavaş ekmeklerini şeritler halinde keserek kısa sürede hazırlayabilirsiniz. Tunceli’nin yöresel yemekleri arasında şirin önemli bir yeri vardır.
5- Dersim Kömbesi
Kömbe,pargaç veya gömme isimleriyle de anılan bu lezzetli yemeğin Tunceli usulü oldukça lezzetli bir hali vardır. Anneanne veya babaannelerimizin elleriyle şekillenen, az malzemeden büyük lezzetler nasıl ortaya çıkar en güzel örneğidir kömbe…
Yarım paket margarin, biraz tereyağı, sütün ve un birleşiminin, uzun süren yoğurma aşamasının artından ortalarına parmak bastırılarak fırına verilmesiyle oluşur. İçi yumuşacıkken dışı nasıl bu kadar kıtır olabiliyor diye sorgulamanıza sebep olacak kömbenin en güzel ve geleneksel tarifini yaşayan büyüklerinizden alabilirsiniz.
6- Bişi
Tunceli’de kahvaltı sofralarının vazgeçilmezi olarak gösterilen Pişi, kentte ‘’bişi’’ olarak da anılıyor. Oldukça lezzetli bir hamur işi olan pişinin içerisinde mis gibi tulum peyniri ve çökelek eklendi mi tadından yenmiyor.
Ana Yemekler
7- Haşıl
Sadece Tunceli’de değil Anadolu’da birçok şehirde farklı isimlerde veya versiyonlarda bu yemeği bir defa görmüşsünüzdür. Sofraların zamansız lezzeti olan Haşıl;pilavlık bulgurun; su, süzme yoğurt ve tereyağıyla birleşmesinden oluşmaktadır.
Haşlanan bulgurlar süzme yoğurtla karıştırılarak ortası oyuk bir yuvarlak şekle sokulur. Ortasındaki boşluğa bolca tereyağı döküldükten sonra sıcak servis edilen haşıl Tunceli yöresel yemeklerinin vazgeçilmez tariflerinden biridir. 🙂
8- Mumbar Dolması
Dersim yöresinde “bumbar” olarak telaffuz edilen bu yemek, koyun bağırsağından yapılır. Etli veya etsiz bir şekilde yapılan bir yemektir. Özel harmanlanmış baharatlar birlikte yemek içeriği zenginleşen bu tadın pişirme süresi oldukça uzundur. Mumbar deyince akla gelen ilk yer Dersim olmasa da bu yörede de oldukça lezzetli mumbar dolması yapan restoranlar bulabilirsiniz.
9- Dövme Pilavı (Döğme Pilavı)
Dövme pilavı, besleyici ve oldukça doyurucu bir ana yemektir. İçerisinde kullanılan buğday sayesinde tok tutar ve çevre şehirlerde de rastlayabileceğiniz bir lezzettir. Et yemeklerinin yanında veya bazen tek başına bir ana yemek olarak servis edilen bu pilav bol tereyağlı tercih edilmeli.
10- Tunceli Ovacık Dağ Sarımsağı
Tunceli’nin meşhur dağ sarımsağı kentte kurulan pek çok pazardan satın alabileceğiniz yöresel bir lezzet. Ovacık ilçesinin Erzincan sınırında yetişen endemik bir bitki olan sarımsağın tadına bakmanızı tavsiye ederiz.
11- Soğan Aşı
Doğu Anadolu’nun pek çok şehrinde hazırlanan bu lezzetli yemeğin ismi soğan aşı. Tunceli mutfağında önemli bir rol tutan soğan aşı içerisinde bolca kuru soğan, bayat ekmek ve tereyağı yer alıyor. Yalnızca 3 malzemeyle yapılışı oldukça kolay ve doyurucu bir yemek olan soğan aşı, kentin eski tarihinden beri yapılan yöresel lezzetleri arasında.
12- Gulik
Türkiye’de, gulik kavurması dendi mi akla gelecek ilk şehir elbette ki Tunceli. Ovacık ilçesinde sıklıkla yetişen ‘’çiriş’’ olarak da anılan bu lezzetli ot, Düzgün Baba Dağı’nın yüksek yerlerinde görülmektedir. Nisan Mayıs ayları içerisinde toplanan gulik otu, ıspanak gibi doğranarak tencerede haşlanır ve bir tavada kavrulur.
13- Mantar Yemeği
Genelde sulu olarak yapılan Tunceli usulü Mantar yemeği kentte sıklıkla pişirilen ana yemekler arasındadır. İçine sotelenmiş et konarak pişirilen bu lezzet, Tunceli’nin dağlarında yetişen yeni toplanmış mantarlardan hazırlanıyor. Tadı ise parmak ısırtan cinsten.
14- Dut Tatlısı
Tunceli’de bolca yetişen lezzetli bir meyve olan kara dut ile birden fazla tatlı hazırlanıyor. Dalından taze toplanmış bu tatlı meyvelerden hazırlanan dut tatlısı içerisinde irmik, süt, çilek gibi pek çok malzeme yer alan leziz bir tatlı seçeneği.
15- Halbur Hurması
Bu yapılışı oldukça basit tadı ise takdire şayan tatlının ismi Halbur Hurması… Tunceli mutfağının sevilen lezzetlerinden biri olan tatlı içerisinde un, yumurta, yoğurt ve yarım çay bardağı yağ yer alıyor.
16- Pekmez Helvası
Tunceli’nin meşhur yemekleri içerisinde sevilen bir diğer lezzet ise pekmez helvası. Bildiğimiz un helvasından farklı olarak üzüm pekmezi ile tatlandırılan bu lezzetli helva, akşam yemeklerinin vazgeçilmez tatlılarından.
17- Kabak Tatlısı
Dersim’de birçok restoranda bulabileceğiniz klasik Türk mutfağı lezzetlerinden biridir Kabak Tatlısı. Bir gece önceden toz şeker ile bekletilen kabaklar tatlı bir aroma kazanır. Ufalanmış ceviz ile birlikte sunulması bir lezzet şöleninin cilası olur.