Mardin Yöresel Yemekler 

1. Kiliçe

Türkiye’nin pek çok yöresinde olduğu gibi, Mardin’de hamur işleri fazlasıyla seviliyor. Ancak bu hamur işinin farklı bir özelliği var. Yapım ve lezzet bakımından diğer hamur işleriyle aynı olsa da, taşıdığı kültürel mirasıyla oldukça anlamlı bir lezzet. Hristiyanların cenaze, düğün gibi özel günlerde yaptığı kiliçe, kültürel ve dini bakımdan çok çeşitli olan Mardin’de de oldukça artmış.

Türkiye’nin diğer bölgelerinde cenazelerde helva kavruluyorsa, Mardin’de kiliçe yapılıyor. Mahlep, zencefil ve tarçının güzel tadını alabileceğiniz kiliçe, Hayat Çöreği olarak da biliniyor. Düğünlerde de gelin ve damadın ikiye böldüğü çörek, hayatı paylaşmak anlamına geliyor. Yapımı çok kolay olduğu için dilediğiniz zaman kendiniz de yapabilirsiniz, ancak Mardin’in tarihi sokaklarında, özel bir günde tatmanızı dileriz.

2. İncasiye

Mardin yöresi dışında çok fazla bilinmeyen ama aslında geçmişte de sık sık yapılan yemeklerden biri olan incasiye, zamanında Osmanlı saray mutfağına şifalı yönüyle adını yazdırmış bir lezzet. Alluciye yemeğinden farklı olarak yeşil erik yerine, kuru siyah erikle yapılan yemek, kuşbaşı etlerle harika bir tat ortaya çıkarıyor.

Günümüzde bize her ne kadar yabancı gelse de, Avrupalıların Pekin ördeği gibi, Türk mutfağında da fazlasıyla meyveli et yemekleri mevcut. Kara eriğin faydaları saymakla bitmiyor ancak, bu lezzeti günün birinde özel olarak mutlaka tatmanızı öneriyoruz.

3. Firkiye

Kuzu etlerinin çağlayla harika buluşmasından oluşan yemek, Mardin yöresel yemekler listemizde mutlaka yerini almalıydı. Çağlaların, kuzu eti ve soğanla beraber kavrulmasıyla yapılan yemek, en son üzerine limon suyu eklenerek servis ediliyor. Mardin mutfağının ilginç lezzetlerinden biri olduğu için, Mardin seyahatinizde yıllardan beri hizmet veren tarihi pek çok restoranda firkiyeyi deneyebilirsiniz.

4. Kaburga Dolması

Mardin’in meşhur yemeklerinden kaburga dolması, lezzetiyle yiyenleri kendine hayran bırakıyor. Kaburgaların içi dolmalık fıstık, kuzu ciğeri, kuş üzümü ve pirinçle dolduruluyor. Fırında yavaşça pişen kaburga etleri, iç pilavla birleşince bu muhteşem lezzet ortaya çıkıyor. Size de afiyetle yemek düşüyor.

5. Accin

Accin Mardin’in en ilginç lezzetlerinden biri. Geniş tepsiler içerisinde ince bulgurla soğanların kavrulup yoğuran Mardinliler, üzerine kişkiş eklediği bulgura son olarak, tavada ayrı olarak pişmiş yumurtaları koyuyor. Hem görüntü hem de lezzet olarak oldukça güzel olan yemeği, Mardinli birinin elinden mutlaka yemenizi tavsiye ederiz. Eğer şanslıysanız, Mardin’de yer alan ev yemekleri restoranlarında da bulabilirsiniz.

6. Kibe ( İşkembe Dolması )

İşkembe genellikle herkes tarafından kabul edilen bir et türü değil. Ancak işkembeyi sevenlerdenseniz, işkembe dolmasını da seveceğinize eminiz. Kuzu karnından yapılan yemeğin içerisine, iç harcı olarak pirinç konuluyor. Özenle kapatılan işkembeler yavaş yavaş pişiriliyor ve biraz soğuduktan sonra servis ediliyor. İşkembeyi sevmeyenlerdenseniz bile, ön yargılarınızı kırıp, işkembe dolmasının tadına bakmanızı öneriyoruz. Tercih size kalmış 🙂

7. Mardin Usulü Dizme

Yöresel olarak “mazlum” diye adlandırılan yemek patlıcan, kabak, köfte ve patatesin harika uyumuyla oluşuyor. Yan yana dizilen yemeklerin üzerine salçalı sos dökülüyor ve buharda pişirilmeye bırakılıyor. Hafif ve bir o kadarda lezzetli olan dizme, Mardin’in en sevilen yemeklerinden biri.

8. İkbebet

İkbebet ismini bilmeyenler için oldukça değişik gelebiliyor. Ancak bu lezzete yabancı olmadığınıza eminiz. Zira Mardinlilerin ikbebet dedikleri yemek, herkes tarafından haşlama içli köfte olarak biliniyor. İçli köftenin içine etli ve soğanlı harç koyulmasıyla yapılan yemek, kızartılan içli köftelerin yanı sıra, suda haşlanarak yapılıyor. Mardin’de pek çok yerde bulabileceğiniz bu lezzeti, dilerseniz kendi evinizde de deneyebilirsiniz.

 

10. İrok

İçli köfte sevenlerdenseniz, Mardin’in meşhur lezzetlerinden irok tam da size göre. Haşlama içli köfteden farklı olarak kızartılarak yapılan irok, görüntü itibariyle de bildiğimiz içli köfteler gibi yapılmıyor. İsteğe göre değişse de, genellikle yuvarlak olarak yapılan içli köfte, mis gibi kokan iç harcıyla ağız kamaştırıyor. Kızdın yağda kızartıldıktan sonra servis edilen yemek, Mardin yöresinde sık sık tüketiliyor.

11. Soğan Kebabı

Mardin’in en kolay yapılan ve en lezzetli olan yemeklerinden birisi de meşhur soğan kebabı. Ortadan ikiye kesilen soğanların arasına köfte karışımı konan yemek, fırına verilerek pişiriliyor. Mis gibi kızaran soğanların kokusu, tok olanı bile acıktırır güzellikte desek yanlış olmaz. Üzerine nar ekşisi, limon ve zeytinyağı sosu eklenen yemek, afiyetle yenmek üzere servis ediliyor.

12. Dobo

Mardin’in ete olan düşkünlüğünü yansıtan pek çok yemek bulunuyor. Bunlardan birisi de meşhur dobo. Doboyu daha önce hiç duymamış olabilirsiniz, ancak aslında bildiğiniz kuzunun kol kısmına Mardin’de dobo deniyor. Dobo aslında bir Süryani yemeği ancak Mardin’in çoğu yöresel yemeği de, Süryanilerin mutfağından geliyor. Üzerine yoğurt sürülerek, bol sarımsakla yapılan et, yanına soğan, patlıcan ve pilav gibi lezzetler eklenerek servis ediliyor.

13. Sembusek

Mardin yöresel yemekler listemizde bahsedeceğimiz bir diğer lezzetli hamur işi ise, Mardin’in meşhur kapalı lahmacunu olarak da bilinen sembusek. Kıyma, soğan ve baharatla yapılan harcın sürüldüğü hamur, diğer lahmacunlardan farklı olarak üstü kapalı şekilde yapılıyor. Üstü kapandıktan sonra yumurta sürülerek fırına verilen sembusek, yanına güzel bir ayranla harika gidiyor.

14. Alluciye

Birbirinden ilginç lezzetleriyle herkesi şaşırtan Mardin’in en ilgi çekici yemeklerinden birisi de, Alluciye. Aslında bir nevi et yemeği olan Alluciye, yeşil erikle yapıldığı için bilmeyenlere oldukça değişik gelebiliyor. Soğandan, maydanoza, etten eriğe pek çok lezzetin bir araya geldiği Alluciye, değişik tatlar denemeyi sevenler için oldukça iyi bir alternatif.

15. Bello

Bello ismi Mardinli olmayanlar için yabancı gelebilir, ancak bello hepimizin de bildiği mercimek köftesinden çok da farklı değil. Diğer mercimek köftelerinden farklı olarak, yumurtalı yapılan bello, özel günlerde veya ev toplantılarında sık sık yapılıyor. Mardin’in tarihi toprak rengindeki evlerinde oluşan ortamı ve sıra gecesi eğlencelerini düşününce, orada olup bello yemek istiyor.

16. Haşu

Her yemeğe bu kadar özel kültürel zevklerini ve çeşitliliğini katan Mardin’in, pilavının da değişik bir lezzete sahip olması bizi şaşırtmadı. Kavrulan etleri, pişmiş pilavın üzerine ekleyen Mardinliler, ayrı olarak haşladıkları bademleri, maydanoz ve baharatla beraber karıştırarak servis ediyor. Oldukça doyurucu olan pilav, lezzetli aromasıyla damağınızı da şenlendiriyor.

17. Kıtel Raha

Kıtel raha, Mardin’in meşhur Süryani yemeklerinden birisi. İçli köftenin harçsız ve düz hali diyebileceğimiz yemek, düz bir şekil vererek suda haşlanıyor. Bulgurun doyurucu olması nedeniyle Süryani rahibelerinin oruçlu olduğu günlerde sık sık yediği yemek, reyhan gibi kokması nedeniyle kıtel raha adını almış. Hatta söylenenlere göre, iyi yapılmış bir kıtel raha yediyseniz, bütün gün tok tutuyormuş.

Mardin’de özellikle Süryani yemeklerinin yapıldığı restoranlarda kolaylıkla bulabileceğiniz kıtel raha, Mardin geziniz sırasında Süryanilerin kilise ayinlerine denk gelirseniz, kendi ellerinden de yiyebilirsiniz.

18. Lebeniye Çorbası

Mardin yöresel yemekler yazımızda, çorbaların en lezzetlisi lebeniye çorbasından bahsetmesek olmazdı. Yoğurtlu ve karışık malzemeleri çorbaları beğenenlerdenseniz bu çorba tam size göre. Sevmeyenlerdenseniz de, bir kere lebeniye çorbasının tadına baksanız, bir daha bırakmayacağınıza eminiz.

Pirinç, nohut ve köfte ile yapılan çorba, özel terbiyelenmiş yoğurtlu karışım eklenerek yapılıyor. Tek porsiyonuyla dahi oldukça doyurucu olan çorbayı Mardin’de kolaylıkla tadabileceğiniz gibi, pek çok tarif sitesinden bakarak kendinizde kolaylıkla yapabilirsiniz.

19. Un Çorbası

Güneydoğu Anadolu’nun en bilinen çorbalarından un çorbası, Mardin’de de sık sık yapılıyor. Malzeme ve yapım bakımından oldukça ekonomik olan çorba, günün her öğününde rahatlıkla yenebiliyor. Sadece tereyağında kavrulan unun üzerine su eklenmesiyle yapılan çorba, nane ve kırmızı pul biberle yapılan sosun eklenmesiyle servise hazır hale geliyor.

20. Zingil

Zingil tatlısı aslında hepiniz çok alışık olduğu lezzetlerden biri. İsmi çok değişik gelmiş olabilir, ancak tatları ve yapılış biçimi tamamen aynı olmasa da, lokma tatlısı ile çok fazla benziyor. İzmir’in meşhur lokması ne ise, Mardin içinde zingil tatlısı o. Kolayca yapılan hamurun kızartıldıktan sonra şerbete batırılmasıyla yapılan tatlının püf noktası, şerbetinin en az 3 saat önceden özenle hazırlanıyor olması.

21. Kahiye Tatlısı

Mardin’in meşhur tatlılarında başı çekenlerden birisi de Kahiye tatlısı. Künefe peyniriyle yapılan hamurlar, şerbet ve Antep fıstığıyla birleşince parmaklarınızı yiyeceğiniz bir lezzet ortaya çıkıyor. Yanına bir de Mardin’in meşhur kahvesi mırra ya da taze demlenmiş bir çay eşlik ederse, unutulmaz bir lezzet karışımı ortaya çıkıyor.

22. Harire Tatlısı

Mardin’in kendine ait pudingi var desek yanlış olmaz. Az malzemeyle, ne kadar güzel lezzetler ortaya çıkarılabilir sorusunun cevabı olan tatlı. Bir nevi Mardin’e özgü bir puding. Tatlının ismi olan harire, Arapçada ipek anlamına gelen haririden türemiş. Üzüm pekmezi, un, şeker ve sudan yapılan tatlı, piştikten sonra üzerine tarçın eklenerek soğumuş haliyle servis ediliyor. Mardin’de tadabileceğiniz bu enfes lezzet, hemen hemen her evde pişen, kolay ve pratik lezzetler arasında olduğu için kolaylıkla deneyebilirsiniz.

23. Cevizli Sucuk

Mardin yöresel yemekler listemizde yerini alan bir diğer meşhur Mardin lezzeti de, cevizli sucuk. Mardin’in özel üzüm şırasından ve Zinnar Köyü’nde yerin 6 metre altından çıkarılan beyaz toprağından yapılan cevizli sucuk, tatlı çerez olarak tüketiliyor. Özellikle Mardin’in eski bedesten ve çarşılarında bulabileceğiniz cevizli sucuk uzun süre dayanabildiği için, sevdiklerinize de alabilirsiniz.

24. Sumak Şerbeti

Sumak şerbeti, şerbet sevenlerin bile çok fazla bilmediği bir lezzet. Eğer Mardin’e gitmediyseniz, sizin de ilk kez duyuyor olma olasılığınız yüksek. Yemeklerimize kattığımız, şifalı yönüyle oldukça iyi bilinen sumak, Mardin’de şerbet olarak da tüketiliyor.

Sumak çekirdeklerini ılık suda, limon suyu ve balla tatlandıran yöre halkı, iyice süzdükten sonra buz atarak servis ediyor. İsteğe göre tarçın veya zencefil de eklenen şerbet, özellikle Mardin’in tarihi dokusunda keyifle tüketilebiliyor.

25. Mırra

Arap kültüründe yaygın olarak tüketilen Mırra, Güneydoğu Anadolu’da oldukça tüketilen kahve çeşitlerinden. Mardin’de de sıklıkla tüketilen içeceklerden olan mırra, acı olması sebebiyle az ve küçük bardaklarda tüketiliyor.