Bitlis Yöresel Yemekleri

Corti Aşı

Corti aşı, Bitlis’in akşam yemeklerinde en çok görebileceğiniz ana yemeklerinden biridir. Yöre halkı tarafından çok sevilen bu yemek mutlaka kemikli et ile yapılır. Kemiğin yemeklere lezzet kattığı fikri Anadolu kültüründe tartışmasız kabul edilen gerçeklerden biridir. Corti aşı da kemikli et ile pişirilen yemeklerden biri.

Yöre halkı bu yemeğin kıvamını koyu yaptığı zaman ana yemek, duru yaptığı zaman çorba olarak tüketiyor. Bu yüzden de turistler tarafından bir hayli ilginç karşılanıyor. Kemikli et, buğday benzeri besinler ile hazırlanan bu yemeği akşam yemeklerinde sıkça menüde görebilirsiniz. Ancak yemeği çorba olarak mı yoksa yemek olarak mı göreceğiniz tamamen pişiren aşçının inisiyatifine kalmış. Unutmadan, corti aşı nane ile süslendiğinde çok daha leziz oluyor.

•  

Büryan

Büryan Bitlis ve Siirt’in ortak olarak sahiplendiği sadece yörede yiyebileceğiniz enfes bir lezzettir. Onu bu kadar özel kılan ise yöre halkının evlerinde bulunan tandırlarda pişiyor olmasıdır. Restoranlarda yediğiniz kebaplara benzer bir tüketim şekli olduğu söylenebilir. Büryan deneyimini yaşamak için yöre halkının evine konuk olabilirsiniz. Genellikle Ramazan aylarında yapılsa da yılın diğer dönemlerinde de sofralarda görmek mümkündür.

•  

Bitlis Köftesi

Neredeyse her yörenin köfte yapma usulleri birbirinden farklı denebilir. Bu durum Bitlis için de aynı şekilde seyrediyor. Bitlis halkının kendine özgü köftesinin adı da tahmin edersiniz ki Bitlis köftesidir. Bu köfteyi yöreye özgü kılan biraz içli köfteye benziyor olmasıdır. Misafir geldiğinde, özel günlerde sıkça yapılan ünlü bir köfte olarak biliniyor.

•  

Katıklı Dolma

Kabak ve dolma severlerin vazgeçemediği bir Bitlis klasiği de katıklı dolmadır. Katıklı dolmayı denemeden önce mutlaka usta birinin ellerinden yediğinize emin olun. Kabak dolmasının bu kadar leziz olduğuna inanamayacaksınız. Kabakların halka halka kesilmesi ve içleri boşaltılarak harç ile doldurulması ile hazırlanan tadı enfes bir lezzettir. Bir oturuşta iki kabaklık dolma yiyebilirsiniz.

•  

Keledoş

Keledoş daha çok ülkemizin doğu bölgesinde adını duyurmuş olan ilginç bir yemektir. Bitlis mutfağında normal karşılandığını ve mutfaklarda çok sık piştiğini de söylemeden geçmeyelim. Aslen Van yöresinin bir yemeği olduğu birçok kaynakta geçiyor ancak Bitlis halkı bu lezzeti bir hayli sahiplenmiş olacaktır ki kendilerine özgü bir şekilde sürekli pişiriyorlar.

•  

Halise Yemeği

Halise yemeği, Bitlis’in en doyurucu yemekleri arasında yer alıyor. Bu yemeğin görünüşü ile biraz keşkek benzeri bir hale sahiptir. Tat olarak ise keşkekten fazlası ile farklıdır. Halise yemeği yapılırken içerisine aşurelik buğday, nohut ve yemeklerin olmazsa olmazı et eklenir. Lezzeti bu kadar eşsiz yapan ise sonradan üzerine eklenen doğal eritilmiş tereyağıdır.

•  

Ciğer Taplaması

Ciğer taplaması Bitlis’in et yemekleri arasında namı en çok duyulanlardan biridir. Özellikle ciğer severlerin dayanamadığı bir yemek olduğunu söylemek yanlış olmaz. Ciğer taplaması hakkında pek bilinmeyen bir şey de içinde köftelik bulgur kullanılıyor olmasıdır. Yanında ise en çok pirinç pilavı tüketiliyor.

•  

Gılorik

Glorik adını şehir dışında pek duyuramamış ancak yöre halkı tarafından çok sevilen et yemeklerinden biridir. Her yöresel lezzetin ülke geneline adını duyurması mümkün değildir. Bu durum da yöresel lezzetlerin tadından şüphe etmenize neden olmasın. Çünkü gılorik kelimenin tam anlamı ile bir lezzet şöleni tadında.

•  

Şemşerok

Adını duyduğunda birçok kişiyi şaşırtan şemşerok yemeği hamur işi ile etin birleştiği lezzetli yöresel yemeklerden biridir. Görünüş olarak pek cezbedici olmasa da tat olarak insanların tekrar tekrar tükettiği yöresel besinler arasında yer alıyor. Şemşemok yemeği yapılırken yöresel baharatlar da oldukça fazla kullanılır. Baharata duyarlı biri değilseniz baharatın yemek üzerindeki lezzetini rahatlıkla beğenebilirsiniz.

•  

Murtuğa

Murtuğa, yapılışı bir hayli kolay olan ve Bitlis gibi birçok şehir tarafından sahiplenilen kahvaltılıklardan biridir. Van ve Bitlis arasında bir hayli çatışmalı bir lezzet sahiplenme süreci olsa da her iki yörenin de kahvaltılıkları kendine has bir nitelik taşır. Bununla birlikte Murtuğa Van’da kahvaltılık olarak oldukça popülerdir.

• .

Has Dolması

Has dolması Bitlis’te bayramlarda yapılan ve yanında yoğurt ile misafirlere servis edilen yöresel bir yemektir. Bu dolmayı yörenin ne kadar sahiplendiğinden ziyade civar yöreler dahi Bitlis’e ait bir lezzet olduğunu kabul etmiştir. İçerisinde beyaz lahana, hayvanın kaburgasının üzerinde bulunan yağlı et, domates gibi sebzeler ve pirinç kullanılır. Sumak suyu ve tereyağı ile yapılan sosu da dolmaya kendine has bir lezzet katıyor.

Kengerli Bulgur Pilavı

Kengerli bulgur pilavı daha önce yediğiniz bulgur pilavlarından çok daha farklı bir tada sahip. Sadece tadı ile değil görünüşü ile de bulgur pilavından çok daha fazlası olduğunu anlayabilirsiniz. Kengerli bulgur pilavının ülkemiz genelinde adını pek duyuramamış olmasının nedenlerinden biri de kengerin her yerde bulunamıyor olmasıdır.

•  

Soğan Köftesi

Soğan köftesi, halk dilindeki ifadesi ile soğanlı küfte, Bitlis’in en çok yenilen köftelerinden biri. Soğan köftesini hazırlarken mutlaka böbrek yağı kullanılmalıdır. Böbrek yağı olmadan tam anlamı ile Bitlis usulü ile yapılmış bir soğan köftesi olarak nitelendirilemez. Bununla birlikte sumak tozu da soğan köftesinin tadı üzerinde oldukça etkilidir. Baharatlarından tutun da hazırlanış püf noktalarına kadar yöresel bir lezzettir. Her yerde bulmak ve hazırlamak mümkün değildir.

•  

Pazı Borani

Pazı borani adı pek duyulmamış Bitlis yöresel lezzetlerinden biridir. Bulgur ve etin aynı yemekte bulunduğu başka bir lezzettir. Bitlis, Gaziantep ve Şanlıurfa’nın sahiplendiği bu lezzetin tam olarak hangi yöreye ait olduğu bilinmiyor. Bilinen bir şey varsa o da her yörenin pazı borani tarifinin birbirinden bazı noktalarda ayrıldığıdır.

•  

Baklalı Pilav

Baklalı pilav Bitlis’in Ahlat ilçesinin yöresel bir yemeğidir. Yeşil fasulyenin haşlanması ile beraberinde sebzeler ile kavrulması beraberinde hazırlanır. Kaynayan suya bulgur eklenerek baklalı pilav ortaya çıkar. Baklalı pilavı gördüğünüzde bir pilavın içerisinde yeşil fasulye görmek sizi şaşırtabilir. Ancak yöre halkı tarafından çok sevilen bir lezzet olduğunu da söyleyelim.

•  

 

Turşu Aşı Çorbası

Turşudan da çorba mı olurmuş demeden önce bu çorbayı denemeniz önerilir. Turşu aşı çorbasının hem tadı hem görünüşü ilk kez görenleri bir hayli şaşırtıyor. Bitlis’te akşam yemeklerinde sıcak servis edilen bu çorbanın ne kadar sık yapıldığını tahmin dahi edemezsiniz. Yöre halkının severek tükettiği turşu aşı çorbasını genellikle kış aylarında tüketiyorlar. Çorbanın içerisinde buğday, fasulye ve daha başka birçok besin bulunuyor.

•  

Gebol Çorbası

Gebol çorbası, Bitlis’in adını en çok duyurmuş çorbalarından denebilir. Bu çorbanın hem görüntüsü hem de tadı ilk bakışta görenleri çok şaşırtıyor. Gebol çorbasının en ilginç yanı ise yöre halkının birçok farklı usulle yapıyor olmasıdır. Yörenin neredeyse her evinde tarifte farklılık görmeniz mümkündür. Bu da hali ile çorbanın ülke çapında ünlü olmasını engelliyor. Tarifte birlik olmaması insanları şaşırtsa da temelde benzer tatlar ortaya çıkmakta.

•  

Tutmaç Çorbası

Tutmaç çorbası daha çok Bingöl tarafından sahiplenilen ancak Bitlis yöresinde de sıkça yapılan bir çorbadır. Bitlis’te tutmaç çorbasını akşam yemeklerinde sürekli görmek mümkündür. Un, yoğurt, sarımsak, tereyağı, kavurma gibi malzemeler ile yapılan tutmaç çorbasının lezzetini denemeden tahmin etmeniz mümkün değil.

 

Bitlis’in Ahlat yöresine ait olan başka bir lezzet de çireş çorbasıdır. Bu çorba aslında tam olarak çorba niteliğinde değil. Çorba ile yemek arasında çorbaya daha çok yakıştırılan dolu dolu bir yemek olarak nitelendirilebilir. Yöre halkı çireş çorbasını hazırlarken koyun eti, çireş otu, buğday gibi malzemeler kullanılıyor. Salçalı bir kıvamı olan çorbayı ana yemek olarak tüketenler de bulunmakta.

•  

Gari Aşı Çorbası

Gari aşı çorbası adını pek duymadığınız Bitlis çorbalarından biridir. Ispanak, buğday, domates salçası gibi malzemeler ile yapılır. Tıpkı çireş çorbası gibi bu çorba da içi dolu dolu olan çorbalardan biridir. Gari aşı çorbasını denemek için yöresel çorbacılara gidebilirsiniz.

•  

 

Şeker Helvası

Bitlis’in ünlü yöresel tatlıları arasında adını altın harflerle yazdıran bir tatlı da şeker helvasıdır. Yöre halkı şeker helvasını sadece özel günlerde yapıyor. Tatlıyı bu kadar güzel kılan ise içerisine eklenen cevizlerdir. Bu tatlıyı Bitlis usulü deneyimliyorsanız cevizlerin mutlaka çekilmiş olması gerekir. Ayrıca tatlı malzemeleri ile de oldukça basit ve çabuk yapılan bir sürece sahiptir. Un, tereyağı ve şeker ile yapılan tatlının kıvamını tutturmak herkesin elinin harcı değil.

•  

Ahlat Lokma Tatlısı

Ahlat lokma tatlısı, ağzınıza aldığınız andan itibaren çıtır çıtır lezzeti ile sizi büyüleyen bir lezzettir. Adından da anlaşılacağı üzere şehrin Ahlat ilçesinin yöresel niteliklerini taşıyan özel bir tatlıdır. Ancak bu tatlıyı şehrin her yerindeki tatlıcılarında kolayca bulabilirsiniz.

•  

Güzbez Tatlısı

Güzbez belki de adını daha önce hiç duymadığınız bir yöresel tatlıdır. Bal ve ceviz ile yapılan bu harika tatlının başka yörelerde bir benzerini bulmanız mümkün değil. Başta görünüşü nedeni ile insanlar tarafından pek iştahla karşılanmasa da tadına baktıktan sonra fikirler değişiyor.

•  

Teter

Bitlis yöresel lezzetleri arasında yer alan Teter aynı zamanda Muş’ta da sıkça tüketilen tatlılardan biridir. Bayat ekmekten tatlı mı yapılır diyorsanız mutlaka teter tatlısını deneyin. Çünkü tatlının yumuşacık insanı ferahlatan bir tadı var.