Ankara Mutfak Kültürü

Ülkemizin başkenti ve bürokrasi şehri olan Ankara her ne kadar pek çok kişinin gözünde resmi ve soğuk bir şehir gibi görünse de ziyaretçilerine sunabileceği bir dolu şey vardır. Şehrin tüm dinamiklerini özümsemek için ayıracağınız en az 3 günlük bir süre içerisinde gezilecek yerlerinden tarihi değerlerine, geleneksel kültüründen birbirinden lezzetli mutfağına ve gece hayatına kadar pek çok zenginliği keşfedebileceksinizdir. Buranın kendine has bir havası ve Anadolu’nun çeşitli bölgelerinden aldığı göç ile tam bir mozaik kültüre sahiptir. Bu çeşitlilik elbette yalnızca Ankaralılara özgü olan farklılıkları ve mutfağındaki yemeklere yansıdığını görürüz.

 

Beypazarı Güveci

Ankara’nın Beypazarı ilçesinden çıkan bu harika lezzet ilçe sınırlarını aşıp Beypazarı ötesinde tüm Türkiye’ye yayılan ülkemiz mutfağının en nadide yemeklerinden biridir. Kuzu eti, kuyruk yağı, pirinç, domates, sivri biber ve tuz kullanılarak hazırlanan Beypazarı güveci, adını aldığı toprak kap gibi tadını da yine bu kaptan alıyor.

Geçmiş dönemlerde padişahlar için özel hazırlanan bir yemekti. 500 yılı aşkın bir tarihi geçmişe sahip olan Beypazarı güveci bugün de aynı özel lezzeti ile beğenilerek yeniliyor. Pişirilmesi yaklaşık 5 saat sürüyor. Yemeği özel kılan neden ise elbette kullanılan etin, doğada kendi halinde beslenen hayvanlardan elde ediliyor olmasıdır. Özellikle kuzu etiyle yapılan Beypazarı güveci ise neredeyse parmak ısırtan bir lezzete hâkim.

• .

İnceğiz Çorbası

İçeriği kuzu eti olan bir başka yöresel Ankara yemeği ise İnceğiz çorbasıdır. Bu defa sulu bir yiyecek. Kış günlerinin vazgeçilmez çorbalarından biridir. Kuzu eti, haşlanmış nohut ve buğdayın karışımı ile hazırlanan bu enfes tat, lezzetiyle olduğu kadar içeriğindeki besinler nedeniyle de oldukça doyurucudur.

Tamtak Tiridi

Bir çeşit kebap türü bir yemek olan tamtak tridi, içerisindeki o muhteşem çemenin ete kattığı harikulade aromasıyla damak çatlatan bir lezzete bürünüyor. Çemen ve kıymanın enfes karışımıyla yapılan tamtak tiridini ister sabah, ister öğlen, isterseniz akşam yemeklerinde dahi yiyebilirsiniz.

Efelek Sarması

Her sene yalnızca bahar mevsiminde yetişen efelekler toplanarak Ankaralı maharetli anneler ve şeflerin ellerinde nefis sarmalara dönüşüyor. Tıpkı yaprak sarması gibi ancak efelek sarması üçgen olarak sarılıyor. İç harcına dilediğiniz bir dolma harcını tercih edebilirsiniz. Ankara usulü yapılan efelek sarması ise pirinç, bulgur, salça ile hazırlanmaktadır.

• .

Ankara Tava

Görüntüsüyle olduğu kadar lezzetiyle de şahane olan Ankara tava, şehrin sevilerek yenilen yöresel yemeklerinden biridir. Ankara tavası için her ne kadar sade bir yemek desek de, bir kere tattıktan sonra bu sadeliğin ardında yatan asıl lezzeti hissetmiş olacaksınız. Bu lezzetli yemeği oluşturan malzemeler ise şehriye, kemikli et, doğal, biber ve domatestir.

•  

Öllüğün Körü

İsmi biraz garip gelebilir fakat özellikle et severler için yemeğin içerisinde yer alan kıyma nedeniyle oldukça lezzetli olduğunu söyleyebiliriz. Eriştenin üzerine kavrulmuş kıyma eklenerek hazırlanan öllüğün körü, üzerine katacağınız yoğurt ile birlikte lezzetini ikiye katlıyor. Ankara’nın yöresel yemekleri arasında sıkça yapılan ve sevilerek tüketilen öllüğün körü yemeği, fırından çıktıktan sonra ters çevriliyor ve kare şeklinde porsiyonlanarak servis ediliyor.

•  

Bazlama Kebabı

Her şehrin kendine özgü bir kebabı olduğunu biliyoruz. Peki, Ankara’nın kebabı nedir? Tabii ki bazlama kebabı. Bayatlamayan bir lezzete sahip olup her öğün yiyebileceğimiz bazlamalar ile yapılan Ankara kebabı, etin en güzel yerinden alınıp terbiye edildikten sonra yapılan etler ile ikiye kestiğimiz bazlamanın arasına koyup biraz közlenmiş domates ve biber ile birlikte doyurucu bir lezzete dönüşüyor. Hem etin yumuşaklığı hem de bazlamanın yumuşacık yapısı yemeyi kolaylaştırıyor.

•  

Bici Aşı

Asma yaprakları ve bulgurun bir araya gelerek ortaya eşsiz bir lezzet çıkardığı bici aşı, Ankara’nın yöresel yemekleri arasında bilinen ve sıkça yapılan yemek türlerinden biridir. Bu yemek için lezzeti olduğu kadar doyuruculuğu için de iyi olduğunu söyleyebiliriz.

Çıkınağıl Asıdası

Çıkınağıl asıdası yemeğinin görüntüsü sizi aldatmasın. Her ne kadar bir tür acılı ezmeyi andırsa da tamamen farklı bir yemek türüdür. Öncesinde eritilmiş tereyağının üzerine pekmez dökülüp iyice ıslatıldıktan sonra yavaş yavaş üzerine eklenen un ve pekmez karışımıyla birlikte kavrularak yapılan çıkınağıl asıdası eşi benzeri görülmemiş bir lezzet yumağına dönüşüyor.

•  

Karga Beyni

Ankara’nın yöresel yemeklerinin isimleri kulağa biraz garip gelebilir. Bunlardan biri de karga beyni. İsmini duyanları biraz ürpertse de, kullanılan malzemeler itibariyle tamamıyla farklı bir lezzete sahiptir. Süzme yoğurt ve pekmez karıştırılarak hazırlanan karga beyni, sabah kahvaltıları başta olmak üzere neredeyse günün her saati ekmeğe sürülüp yenilebilir. Hatta bizden bir tavsiye; yanında bazlama ve çayla muhteşem bir ikili olabilir.

•  

Malak

Ankara yemeklerinin pekmez ile bir hayli haşır neşir olduğunu görürüz. Nedendir bilinmez fakat pek çok yemeğinin içeriğinde pekmeze rastlarız. Bu elbette besleyicilik açısından oldukça iyi bir besin zinciri oluşturuyor. Karga beyninde olduğu gibi malak yiyeceği de pekmezle yapılan bir yiyecek türüdür. Malak, pekmez, tereyağı, un ve ceviz içi gibi malzemelerle hazırlanan ve şehrin tümüne yakın yeme içme mekânında rastlayabileceğiniz bir lezzettir.

•  

Aş Çorbası

Ankara’nın bol malzemeli şifalı çorbalarından biri olan aş çorbası, çoğunlukla Ramazan aylarında tereyağı, yeşil mercimek, kıyma ve nohut gibi malzemelerin bir araya gelerek hazırlandığı yemek türlerinden biridir. Tadı lezzetli olduğu kadar besin değeri de oldukça yüksektir. Kış aylarında yapılarak afiyetle içilen aş çorbası Ankaralı annelerin maharetli elleriyle sofralarda her daim kendine yer buluyor. Ankara geneli esnaf lokantalarında da bulabileceğiniz aş çorbası uygun fiyatlı olup üstelip doyurucudur.

•  

Dutmaç Çorbası

Ankara’nın bir diğer lezzetli çorbalarından biri de tutmaçtır. Tutmaç çorbası, aş çorbası ile lezzet bakımından benzerlik gösterse de malzeme açısından farklılık göstermektedir. Bu bariz malzeme farklılıklarından biri de kıyma eklenmeden yapılıyor olmasıdır. Bir bakıma aş çorbasının vejetaryen türü diyebileceğimiz tutmaç çorbası da yerel halk tarafından sıklıkla yapılan ve afiyetle yenilen bir çorba türüdür.

 

Çılbır

Çılbır yemeği için açıkçası Türkiye’nin pek çok yöresel yemekler listesine girdiğini söyleyebiliriz. Ülkemizin neredeyse tüm bölgelerindeki şehirlerde çılbır yemeği yapılmaktadır. Ancak, Ankara mutfağında çılbır yemeğinin oldukça önemli bir yere sahip olduğunu söyleyebiliriz. Yumurta, süzme yoğurt, tereyağı, sarımsak ve çeşitli baharatların harmanlanması ile yapılan bu lezzet, Ankaralılar tarafından sevilerek tüketiliyor.

•  

Orman Kebabı

Listemizde yer alan Ankara’nın ikinci kebap yemeği. İçerisinde yok yok. Adeta bir lezzet bombası bir yemek olduğunu söyleyebiliriz. Ankara usulü orman kebabı için gerçekten bir lezzet yumağı olduğunu söyleyebiliriz. Ülkemizin birçok yöresinde farklı çeşitlerde yapılan orman kebabı Ankara usulünde kuşbaşı etlerin kızartıldıktan sonra bir kez de güveçte fırınlanmasıyla yapılıyor.

Kuru Köfte

Köfte sevmeyen insan var mı aramızda? Sanıyoruz köfteye kimse hayır diyemez. Yanında biraz patates kızartması da oldu mu tadından yenmez. Ankara’nın yöresel yemekleri arasında yer alan kuru köfte ise denemeniz gereken lezzetler arasında yer almaktadır.

Yemlik Cacığı

Yaz günlerinin vazgeçilmez bir cacık türü olan yemlik cacığı, yemlik otu ile yoğurdun bir araya gelerek yapıldığı bir soğuk bir içecek türüdür. Servis öncesi sarımsak ve sıvı yağ ile tatlandırıldıktan sonra yemeye hazır olan yemlik cacığı tadı ile insana adeta parmaklarını yedirtecek bir lezzete bürünüyor.

Uruş Kapama

Ankara yöresel yemekleri arasında belki de en popüler yiyeceklerden biri olan uruş kapama, çoğunlukla düğün ve bayram gibi özel günlerde yapılan bir yemek türüdür. Uruş kapamanın yapımı biraz zahmetlidir. Tadı ise bu zahmete değecek kadar harikadır. İçeriğinde kuzu eti, sarımsak, soğan ve salça gibi malzemeler bulunuyor.

Ankara Yaprak Döneri

Yalnızca Ankaralıların değil neredeyse ülkenin tamamında yaprak döneri sevmeyen yoktur herhalde? Kâğıt gibi incecik açılan koyun etindeki sinirler ve lifler ayıklandıktan sonra domatesler güzelce ezilir ve etler tepsiye sıra sıra dizilir. Ezilmiş domates ve tuz ile harmanlanan et 1 gün bekletildikten sonra aralara kuyruk gelecek şekilde şişe dizilir. Kömür ateşinde döndürülerek pişirilen ve sıcak sıcak servis edilen Ankara yaprak dönerinin yanına birde ev yapımı yoğurt aldıktan sonra; daha ne olsun?

• .

Aspava

Ankara yöresel yemeklerin isimlerine bakıldığında isimler belki biraz garip gelebilir. Aspava da bunlardan biridir. Yalnız bu defa bir yemek değil başlı başına bir kültürden bahsediyoruz. Açılımı “Allah Sağlık, Para ve Afiyet Versin. Âmin” olan Aspava Ankara mutfağının yeme içme kültüründe önemli bir yere sahiptir.

•  

Sebzeli Bulgur Pilavı

Hepimizin severek yediği bir pilav türü olan bulgur pilavı, Ankara’da karşımıza sebzeli olarak çıkıyor. İçerisinde yok yok. Patates ve havuçlar küp küp doğrandıktan sonra bezelye ile birlikte haşlanıp dolmalık biber, patlıcan ve domatesler küçük doğranarak yağda pembeleşinceye kadar kavrulan soğana eklenir ve ardından bulgur pilavı ile buluşarak afiyetle yenilir.

•  

Toyga Çorbası

Türk mutfağında önemli bir yere sahip olan Toyga çorbası çoğunlukla Osmaniye, Dörtyol ve Erzin yörelerine ait olsa da Ankara mutfağında da kendisine sıklıkla rastlarız. Bir diğer adıyla Toğga olan çorbanın ana malzemeleri buğday, taze nane, bulgur ve süzme yoğurttur. Sıcak ve soğuk olmak üzere iki farklı türde de içilebilen Toyga çorbasının Ankara usulü olanı sıcaktır. Bu çorbayı hazırlarken mutlaka kaynama esnasına gelene kadar devamlı karıştırmanız gerekiyor ki çorba kesilmesin. Hazırlandıktan sonra bir kasede servis edebilir dilerseniz içine kabak da koyabilirsiniz.

•  

Oğmaç (Ovmaç) Çorbası

Ovmaç bir diğer adıyla oğmaç çorbası Ankara mutfağının lezzetli çorba türü yemeklerinden biridir. Geleneksel bir yemek türü olmasıyla birlikte içeriğindeki besin değeri yüksek malzemeler ile besleyici bir içecek türü olan oğmaç çorbasına evlerde ve Ankara restoran ve lokantalarında sıkça rastlayabiliriz.

•  

Düğün Çorbası

Geldik listemizin sonuna. Bu defa da bir çorba türünden bahsetmek istiyoruz. Ankara mutfağında yer alan bir başka çorba çeşidi de düğün çorbasıdır. Tel tel ayrılmış etler ile birlikte yapılan düğün çorbası içerisindeki kuru baklagiller ile birlikte enfes bir tada bürünüyor. Ülkemizin pek çok derinde bayram ve düğün gibi özel günlerde yapılan düğün çorbası içeriğindeki malzemeleri nedeniyle oldukça besleyicidir. Ankara’nın kışında hem böylesine besleyici bir yemeği hem de sıcak sıcak tüketilecek olmasını eminiz kimse görmezden gelmeyecektir.