Diyarbakır Yöresel Yemekleri
Meftune
Meftune, Diyarbakır’ın adını en çok duyurmuş yöresel lezzetlerinden biridir. Bu harika lezzeti deneyimlemek için Diyarbakır’ın restoranlarına gidebilir ya da yöre halkının evine misafir olabilirsiniz. Meftune denildiği zaman akla ekşi bir tat gelir. Ancak bu ekşiliğin nedeni tarif hazırlanırken kullanılan sumaktır. Zaten lezzeti bu kadar ünlü hale getiren de ekşi tadı denebilir. Asıl meftune et ile yapılır. Ancak kabak ve patlıcan eklenerek de hazırlanan versiyonları bulunmaktadır.
Pıçık
Pıçık, Diyarbakır’ın yöresel olan bir o kadar da ilginç lezzetlerinden biri olarak biliniyor. Yemeğin ana malzemeleri yoğurt ve bulgur. Salçalı ve yoğurtlu olarak servis edilen Pıçık yemeğini hazırlarken Diyarbakır’a özgü baharatlar ve ev yoğurdu kullanılıyor. Yemeği bu kadar özgün kılan en büyük püf noktası ise ev yoğurdudur. Ev yoğurdunun hafif ekşiliği, salçalı sosu ve baharatlarının kattığı tat ve acı lezzeti beraberinde Pıçık yemeğini özgün hale getiriyor.
Duvaklı Pilav
Duvaklı pilav kendisini bir kere denemiş olanların asla unutamadığı lezzetlerden biridir. Diyarbakır’da özellikle misafirlere ve önemli kişilere yemeklerde hazırlanan bu lezzeti ortaya çıkarmak için bir hayli emek harcamak gerekiyor. Duvaklı pilav yemeğinin adını da görüntüsünden aldığı biliniyor. Genellikle düğün ve bayram günlerinde hazırlanan ancak restoranlarda da bulabileceğiniz bir lezzettir. Duvaklı pilavın yanına ise en çok yakışan tabi ki yayık ayranıdır.
Nardanaşı
Nardanaşı ilk bakışta insanların oldukça şaşırdığı ancak harika bir görüntüsü olması nedeni ile de denemeye can attığı bir lezzettir. Diyarbakır’da ise nardanaşı yemeği yıllardır sevilerek tüketiliyor. Güneydoğu Anadolu kültürünün meyveyi bile et ile birlikte servis etmesi sizi şaşırtabilir. Ancak bir meyvenin et ile ne kadar yakışacağını tahmin dahi edemezsiniz. Önemli olan bu meyvenin nasıl pişirildiği ve hazırlandığıdır.
Mahlepli Diyarbakır Çöreği
Mahlepli Diyarbakır çöreği, halk tarafından sürekli tüketilen kahvaltılıklardan biridir. Özellikle günlük hayatta sıkça tüketilmesi bu çöreği daha bulunabilir bir hale getiriyor. Mahlepli çörek denemek isterseniz sadece pastanelere gitmeniz yeterli olacaktır. Bu çöreği yöre halkının kahvaltılarda ekmek yerine tercih ettiğini de dile getirmek gerekir.
Ayvalı Kavurma
Ayvalı Kavurma Diyarbakır yöresel lezzetleri denildiğinde akla ilk gelen lezzetlerden biridir. Özellikle ayva ile yapılıyor olması insanların çok daha dikkatini çekmesine neden oluyor. Ayvalı kavurma hazırlanırken mutlaka kuzu eti tercih edilir. Kuşbaşı olarak doğranan kuzu eti dilim dilim ayvalar ile birlikte hazırlanır. Etin yumuşak lezzeti, ayvanın piştiğinde yaydığı koku ve kavurmaya kattığı tadın harika bir birleşimini deneyimleyeceksiniz. Ayvalı kavurmanın meşhur ustalarından Diyarbakır usulü deneyimlemek için Diyarbakır sokaklarında hizmet veren restoranlara gidebilirsiniz. Daha önce denemediğiniz, meyve ile etin uyumunu fark edeceğiniz oldukça yöresel bir lezzettir.
Mumbar Dolması
Mumbar dolması ülkemizin genelinde bir hayli ünlü olan lezzetlerden biridir. Güneydoğu Anadolu yöresinde Diyarbakır, Gaziantep ve Şırnak civarında şehirdeki insanların mumbar ihtiyaçları karşılanamıyor. Bu nedenle de civar şehirlerden mumbar satın alınıyor. Bu denli sevilen ve Türkiye’nin her yerinde ün kazanmış olan mumbar dolmasının tadını anlatmak mümkün değil. Başta görüntüsü nedeni ile bir adım geri durabilirsiniz ancak lezzetini deneyimlediğinizde porsiyonlara doyamayacaksınız.
Patlıcan Dizme
Genellikle yaz aylarında çok sık tüketilen ve akşam yemeklerinin bir klasiği haline gelen patlıcan dizme yemeğinin Diyarbakır’a özgü bir versiyonu mevcut. Patlıcan dizme yemeğini yaz aylarına özgü kılan ise yaz sebzeleri ile yapılıyor olması. Domates, biber, yöreye özgü baharatlar ve kıyma ile hazırlanan harcını özgün kılan şey ise yöresel salçaları. Patlıcanların daire şeklinde dizilerek hazırlandığı bu lezzeti akşam yemeklerinde sıkça görebilirsiniz.
Cartlak Kebabı
Cartlak kebabı yine Diyarbakır’ın yöresel ve unutulmaz lezzetlerinden biridir. Soğan, et, yufka ve közlenmiş yeşilbiberin akıl almaz lezzetini bir arada denedikten sonra yediğiniz diğer birçok kebabı unutabilirsiniz. Bu kebabı özel kılan ise harcının içinde kuzu ciğeri, kuzu böbreği ve kuzu dalağı bulunuyor olmasıdır. Bu etler şişte kebap usulü pişiriliyor. Püf noktası ise pişirilirken kömür ateşinde hazırlanmasıdır. Közlenmiş biber, yufka ekmek ve baharatların soğanla harmanı ile ortaya tam bir lezzet şöleni çıkıyor.
Sıkma
Diyarbakır’ın kendine özgü sulu köftesi olarak bilinen sıkma lezzeti kelimenin her anlamı ile denediğiniz sulu köftelerden çok daha farklı bir tada sahip. Nane ve baharatlarının harmanlanmasından ve nar suyu ile yapılmasından olsa gerek eşsiz bir tadı bulunuyor. Hazırlanırken yağsız kıyma kullanılıyor olması da tadı üzerinde etkili olan faktörlerden biridir.
Kaburga Dolması
Kaburga dolması sadece Diyarbakır’a ait olmayan yöresel tatlardan biridir. Ülkemizin birbirinden farklı birçok yöresinde sahiplenilen ve farklı usuller ile hazırlanan kaburga dolmasını Diyarbakır usulü denemek sizin için oldukça farklı bir deneyim olabilir. Bu dolmayı hazırlamak gerçek anlamda insana zahmet veriyor. Bu nedenle de genellikle önemli misafirler geldiğinde, özel günlerde servislerin baş tacı olarak hazırlanan bir yemektir. Bazı düğünlerde kaburga dolmasını ana yemek olarak da görebilirsiniz. Pirinç ile hazırlanan iç harcının hafif ekşi ve lezzetli bir tadı mevcut. Ev yapımı salça ile harmanlanan tarifinin de yöresel tadı üzerinde etkileri büyük.
Sumak Suyu
Sumak suyu ülkemiz genelinde pek bilinmez ancak yemeklere kattığı tadın leziz olması nedeni ile Diyarbakır’da sürekli kullanılıyor. Bu lezzetin adının sumak suyu olmasının nedeni ise asıl tadını veren unsurun sumak olmasından geliyor. Kemikli kuzu etinin yağlı parçalarının tencerede pişirilmesi ve sebzeler ile harmanlanmasından sonra üzerine sumak suyu ekleniyor. Et ile sumak suyunun birleşiminden ortaya çıkan lezzetin ekşi ve yumuşak bir tadı oluyor. Kelimenin tam anlamı ile akıllardan çıkmayan bir et yemeği deneyimi için püf nokta ise sumak suyu. Sumak suyunu başka birçok yemekte de deneyebilirsiniz. Genellikle yörede yemeklere ekşi bir tat katması amacı ile kullanılıyor.
Tırşık
Tırşık Diyarbakır’ın sebzesi en bol yemeği denebilir. Birçok sebzenin bir arada kullanıldığı tarifte ortaya lezzetli ve doyurucu bir yemek çıkıyor. Genellikle yöre halkının evlerinde akşam yemeklerini süsleyen tırşık lezzeti size yabancı gelebilir ancak tat olarak tanıdık bir dokusu olduğunu söylemek mümkün. İçinde yeşilbiber, domates, kuru soğan, patlıcan, kabak hatta havuç dahi bulunabilen bu lezzeti çocukların fazla sevmediğini söyleyebiliriz. Sebze yemeklerinin doyurucu ve sağlıklı öğünler olduğunu dile getirirken bu yemekte diğerlerinden farklı bir nokta daha olduğunu da unutmayalım. Tırşık etsiz olarak yapılan nadir yemeklerden biri. Bu nedenle de Diyarbakır yöresinde bizi şaşırtan lezzetler arasında yer alıyor.
Kibe Mumbar
Kibe mumbar, bilinen mumbar dolmasından biraz daha farklı bir lezzettir. Genel olarak görüntüsü mumbar ile eşdeğer olan kibe mumbarı diğer tariften ayıran en büyük unsur kibedir. Başta denemek konusunda çekingen davranabilirsiniz. Bunun temel nedeni de görüntüsü ancak iç harcının lezzeti ve mumbarın ağızda dağılan yumuşacık lezzeti sonrasında porsiyonlara doymakta güçlük çekebilirsiniz. Kibe mumbar deneyimini en iyi Diyarbakır’da yaşayacağınız da söylenebilir. Yörenin sokaklarında bulunan restoranlarda kibe mumbar sipariş ederek deneyimleyebilirsiniz. Salçalı bir su içerisinde servis edilen kibe mumbarı sosuna batırarak tüketmeniz öneriliyor.
Hillorik
Diyarbakır usulü hillorik yemeği, Diyarbakır’da oldukça meşhur bir yemektir. Pek çok kişi Diyarbakır usulü hillorik yemeğini tat olarak meftune yemeğine benzetiyor. Diyarbakır usulü hillorik, tat olarak meftune yemeğine benzese de aralarında birtakım farklılıklar bulunuyor. Diyarbakır usulü hillorik yemeği ile meftune yemeği arasında bulunmakta olan en büyük fark ise hillorik yemeğinin meftune yemeğine göre çok daha kolay yapılıyor olmasıdır. Meftune yemeğine göre daha az zahmetli olan Diyarbakır usulü hillorik yemeği; ince bulgur, maydanoz, köftelik kıyma ve yumurta kullanılarak yapılmakta olan bir yemek türüdür. Oldukça kolay yapıldığından ve tadına doyum olmadığından dolayı ise Diyarbakır usulü hillorik yemeği, birçok yerde pek çok kişinin evinde sıklıkla yapmakta olduğu yemekler arasında yer alıyor.
Diyarbakır Usulü İçli Köfte
İçli köfte pek çok yerde yapılan bir yemek türüdür. Ancak içli köfte aslında Diyarbakır’da meşhurdur. Diyarbakır usulü içli köfte, diğer içli köftelere göre bazı farklılıklar içerir. Bu farklılıklar, içli köfteyi daha da lezzetli yapan farklılıklardır. Diyarbakır usulü içli köfte yapmak istiyorsanız bazı noktaları göz önünde bulundurmanız gerekiyor. Yarma bulamazsanız aynı ölçülerde irmik kullanarak bu sorunu çözebilirsiniz. Ancak bilmeniz gerekiyor ki Diyarbakır usulü içli köfteyi diğer içli köftelerden ayıran, Diyarbakır usulü içli köftenin hamurunu da yanına kullanılmasıdır. Diyarbakır usulü içli köfteyi pişirdikten sonra ağzınızda kıyıl kıyıl olacağını ve asla dağılmayacağını görebilirsiniz.
Kabak Boranisi
Kabak boranisi, Diyarbakır’ın zenginlikleri arasında yer alan bir yemek türüdür. Kendine özgü yöresel lezzetleri ile dikkat çeken Diyarbakır, tadı damağınızda kalacak olan kabak boranisi yemeğinin de sahibi olan yer. Diyarbakır’a gittiğiniz zaman bu güzel yöreye ait pek çok yöresel lezzeti deneyebilirsiniz. Kâğıt kebabı, turunç reçeli, tepsi kebabı, Arap mutfağından gelmiş olan kepse pilavı ve humus Diyarbakır’ın yöresel lezzetlerimden sadece birkaçı. Zengin bir yöresel lezzete sahip olan Diyarbakır, kabak boranisi yemeği ile oldukça dikkat çekiyor. Ancak Diyarbakır’a özgü kabak boranisi yemeği yapmak istiyorsanız bazı püf noktaları göz önünde bulundurmanız sizin için daha iyi olacaktır.
Gevre
Gevre, Diyarbakır usulü oldukça yaygın bir börek türüdür. Diğer bir adı katmer böreği olan Diyarbakır usulü gevre, bazı börek türlerine göre daha uğraştırıcı ve zor yapılan bir tarife sahip olabilir. Ancak Diyarbakır usulü gevre böreği, ağızda bırakan güzel tadı ile pek çok kişi tarafından tercih ediliyor.
Yumurtalı Kenger
Diyarbakır yöresinde çok fazla kullanılmakta olan kenger bitkisi, pek çok yemeğin yapımında kullanılmakta olan bir besin kaynağıdır. Diyarbakır’ın yöresel ve lezzetli yemeklerinden biri olan yumurtalı kenger, birçok kişi tarafından tercih ediliyor. Eğer Diyarbakır’a giderseniz yumurtalı kenger yemeği denemeniz gereken yöresel yemekler arasında yer alıyor.
Kavurmalı Diyarbakır Dolması
Kavurmalı Diyarbakır dolması, Diyarbakır’da oldukça meşhur olan bir dolmadır. Pek çok kişi gündelik hayatında kavurmalı Diyarbakır dolması yaparak Diyarbakır usulü kavurmalı Diyarbakır dolmasını tüketiyor. Diyarbakır usulü kavurmalı Diyarbakır dolması yapmak için gerekli olan malzemeler bir miktar fazla olabilir. Ancak kavurmalı Diyarbakır dolması hem tadı güzel olduğundan hem de misafirlere yemekte ikram etmek için oldukça uygun olduğundan dolayı pek çok kişi tarafından yapılıyor.
Hıncık
Diyarbakır’da oldukça fazla tüketilen yemeklerden bir diğeri ise hıncık yemeğidir. Özellikle Ramazan ayında daha fazla tercih edilmekte olan hıncık yemeği, pek çok kişinin gözdesi olarak yer alıyor. Yapımı oldukça kolay olan bu yemek türü, diğerlerinden oldukça farklıdır. Öncelikle Diyarbakır usulü olan hıncık yemeği yoğurtlu bir yemektir. Bu nedenle hem misafirlerinizi şaşırtmak hem de farklı bir yemek türü denemek için tercih edebileceğiniz en uygun yemek türü, Diyarbakır usulü hıncık yemeğidir.
- .
Ciğer Kebabı
Lezzeti ile ünlü olan ciğer kebabının meşhur olduğu yer Urfa’dır. Diyarbakır, Şanlıurfa ve Gaziantep’te de oldukça ünlü olan ciğer kebabı, Türkiye’nin Güney illerinde de sıklıkla yapılıp farklı öğünlerde tüketilmekte olan bir kebap türüdür. Diyarbakır ciğer kebabının diğer ciğer kebaplarına göre farkı; kendine has üretim yönteminin olması, yapımının uzun zaman alması, yapımının oldukça zahmetli olması ve yapılması için ustalık gerektirmesidir.
Serbizer
Serbizer ismi başlarda size oldukça yabancı gelebilir. Ancak bu lezzeti biraz daha açık bir şekilde ifade etmek gerekirse mercimekli bulgur çorbası olarak tarif edebiliriz. Daha çok sonbahar ve kış aylarının vazgeçilmez çorbaları arasında yer alan oldukça doyurucu bir çorbadır. Bu çorbanın içerisinde et bulunmuyor. Ancak et suyu ile pişirildiği için ağzınıza et tadı gelebilir. Diyarbakır halkının et ile özel bir bağı olduğundan bahsetmiştik. Serbizer de yapılırken et suyunun nefis lezzetinden faydalanılıyor. Baklagil yönünden yoğun bir tat olacağından ilk deneyişte herkesin sevdiği lezzetler arasında yer almıyor ancak et suyunun çorbaya kattığı tat baklagil yoğunluğunu göz ardı etmenize olanak tanıyabilir.
Habenisk
Et ve sebzelerin bir arada bulunduğu bir başka lezzet de habenisk olarak biliniyor. Habenisk içerisinde bulunan koyunun kol eti ise yemeğe farklı bir tat veren ana unsurdur. Bunun yanı sıra aşurelik buğday, nohut ve benzeri baklagilleri de yemeğin içinde bulabilirsiniz. Oldukça doyurucu ve lezzetli bir besindir. Sebze yemeği olması sizi şaşırtmasın içeriğinde bulunan koyunun kol eti yemeğe bambaşka bir tat veriyor. Bir hayli zor yapılan bu lezzeti de yöre halkı genellikle düğün ve bayramlarda yapıyor.
Lebeni
Diyarbakır’ın ünlü olan yemeklerinden bir diğeri ise lebeni. Pek çok kişi tarafından sevilerek yapılmakta olan bu çorba çeşidini hem diğerlerinden farklı bir lezzet tatmak için kullanabilir hem de kolay bir şekilde hazırlayabilirsiniz. Diyarbakır usulü lebeni çorbasını hazırlamak birçok kişinin düşündüğünden daha kolay. Diyarbakır usulü lebeni çorbası hazırlamak için ihtiyacınız olan malzemeler buğday, nohut ve yoğurt.
Mehir
Diyarbakır’da sıkça tercih edilmekte olan çorba türlerinden bir diğeri ise mehir çorbasıdır. Lebeni çorbasının yani sıra mehir çorbası, sıcak olarak tüketilmekte olan bir çorba türüdür. Diyarbakır usulü mehir çorbası hem çok kolay yapılmakta olan hem de oldukça lezzetli olan bir çorbadır. Bu nedenle Diyarbakır halkı olarak oldukça fazla tercih edilmektedir. Diyarbakır usulü mehir çorbası yapmak için ise gerekli olan malzemeler oldukça azdır.
Hedik
Diyarbakır’da fazlası ile tüketilmekte olan bir diğer çorba türü ise hedik çorbasıdır. Hedik çorbası, Diyarbakır’da oldukça meşhur olan bir çorba türüdür. Hedik çorbası hem tadı güzel olan bir çorbadır hem de oldukça kolay bir şekilde yapılabilir.
Musul Aşı
Musul aşı, Diyarbakır’a özgü olan bir diğer yemek çeşididir. Diyarbakır’da meşhur olan Musul aşı, Diyarbakır usulü ıspanak çorbası olarak da bilinir. Yapımı oldukça kolay olan Musul aşı, oldukça ünlü bir çorba çeşididir.
Diyarbakır Usulü Babagannuş
Diyarbakır usulü babagannuş, pek çok kişi tarafından sevilmekte olan bir meze türüdür. Babagannuş mezesi aslında Hatay mutfağına özel olan bir mezedir. Ancak pek çok kişi gibi biz de Diyarbakır usulü babagannuş tatmanızı öneriyoruz. Patlıcandan yapılmakta olan bu mezede yumurta da kullanılabilir.
Bostana Salatası
Et ağırlıklı bir mutfağa sahip olan Diyarbakır’da elbette sebze yemekleri ve salatalarına rastlamak da mümkün. Belki de Diyarbakır mutfağının en meşhur ve bilinen salatalarından biri olan bostana salatası bugün yemek ve kebapların yanında tercih edilen bir salata türüdür. Domates, salata, kuru soğan ve yeşil soğan ile hazırlanan bostana salatası harmanlanarak üzerine taze limon sıkıldıktan sonra yemeye hazır hale geliyor.
Nergizleme Salatası
Nezgizleme salatası bir diğer adıyla yumurta salatası, Diyarbakır mutfağına ait bir diğer salata türüdür. Salatanın adı da kendisi gibi çok eskilere dayanıyor. Burada Hıdırellez şenliklerinde toplanan otlarla hazırlanan salata öğünlerin en lezzetli ve aperatif doyurucu besinlerinden biridir. Yumurta ve yeşil otların bir araya gelerek yapıldığı salata maydanoz, soğan, nane, tuz, pul biber ve karabiber ile tatlandırılarak servis ediliyor.
Acılı Ezme
Lokanta ve restoranlarda neredeyse hem et türü yemek ve kebapların yanında servis edilen acılı ezme, parmak ısırtan bir lezzete sahip. Ekmeğin üzerine sürülerek bir güzel yenilen acılı ezme, özellikle kebap türü yemeklerin yanında damakta bıraktığı enfes lezzeti ile kebap yemeğinizin de lezzetini ikiye katlıyor.
Domates, salata, çarliston biber, acı biber, yöreye has biber salçası, zeytinyağı, nar ekşisi, sumak, isot, nane ve pul biber ile hazırlanan acılı ezme incecik kıyılarak harmanlanıyor ve yemeye hazır hale geliyor. Bugün, Diyarbakır genelindeki tüm lokanta ve restoranlarda bulabileceğiniz acılı ezme, kebapların yanında iyi bir tamamlayıcıdır.
Elma Düzmesi
Elma düzmesi, Diyarbakır yöresinde oldukça fazla tercih edilen bir tatlı türüdür. Diyarbakır’ın kendine özgü pek çok tatlı türü bulunuyor. Bu tatlı türlerinin arasında ise elma düzmesi, güzel görünen ve sıklıkla tercih edilen yöresel tatlar arasında yer alıyor. Elma düzmesi hem kolay yapımı ile hem de damakta bırakan tadı ile pek çok kişi tarafından tercih edilmektedir.
Elma düzmesi tatlısının elbette ilk ana malzemesi, elmadır. Elma düzmesi bu elmaların biber dolması gibi içleri oyularak çekirdeği çıkarıldıktan sonra içi etle doldurulmasıyla hazırlanıyor. İçerisi oyulduktan sonra bu elmaların çekirdeği çıkarılıp ardından kuşbaşı olarak kesilmiş olan etler içerisine doldurulur. Diyarbakır yöresinde elma düzmesi yemeği oldukça fazla yapılan bir yöresel lezzettir.
Paluze Tatlısı
Diyarbakır’a has bir yöresel lezzet olan paluze tatlısı, ismi farklı tadı ise pek çok damağa hitap eden geleneksel bir tatlıdır. Osmanlı mutfağından günümüze kadar gelen tatlı içerisinde ceviz, üzüm ve pekmez yer alıyor.
- .
Burma Kadayıf
Diyarbakır’ın tescillenmiş lezzetlerinden biri olarak listelerde yerini alan burma kadayıf, tatlı ihtiyacınızı dindirmekle kalmayıp, damaklarda lezzet şöleni yaratan nefis bir tatlı türüdür. Kentte yüz yıla aşkın süredir titizlikle pişirilen burma kadayıf, fıstıksız ve kaymaksız katiyen servis edilmiyor. Diyarbakır’ın karpuzu ve örgü peynirinden sonra kadayıfın da Türk Patent ve Marka Kurumunca tescillenmesi, bölge halkını da sevindiren gelişmelerden biri oldu.
Sur Tatlısı
Diyarbakır’ın Sur ilçesine özgü yöresel bir tatlı türü olan Sur tatlısı, özellikle kış aylarında çokça tüketilen ve yöre halkı tarafından sevilen bir tatlıdır. İrmik helvası ve keçi sütünden yapılan dondurmanın enfes birlikteliği tatlıya kendine has bir lezzet katıyor. Daha önce denemediyseniz eminiz Sur tatlısını beğeneceksinizdir. İrmiği kenger sakızı ile harmanlayıp hazırlayabilir ve servis esnasında üzerine yaban mersini ve tarçın ekleyerek de tüketebilirsiniz.