Müzeler

SAMSUN GAZİ MÜZESİ

Kale Mahallesi Mecidiye Caddesi üzerinde yer alan tarihi bina Samsun Belediyesi’nin girişimiyle 1940 yılında Gazi Müzesi olarak ziyarete açılmıştır.1995 yılında Kültür Bakanlığı’na devredilen bina restore edildikten sonra 8/11/1998’de tekrar müze olarak açılmıştır.Gerçekleştirilen büyük çaplı restorasyon sonrası 22/05/2006’da yenilenen teşhir düzeniyle birlikte çağdaş müzecilik anlayışına uygun olarak yeniden ziyarete açılmıştır.Atatürk Müzesi’nden getirilen Ulu Önder Atatürk’e ait eşyalarla Müze zengin bir eser koleksiyonuna sahip olmuştur.Atatürk 19 Mayıs 1919’da Samsun’a çıktığı zaman Mıntıka(Mantıka) Palas olarak bilinen bu binada kalmıştır.Bina daha sonra 20-24 Eylül 1924’deki ikinci gelişinde Ulu Öndere Samsun halkınca hediye edilmiştir.Yine 16 Eylül 1928 ve 22 Kasım 1930’da Atatürk Samsun’a tekrar geldiğinde bu binada konaklamıştır.Binanın giriş ve üst katında 191 adet eser sergilenmektedir.Ayrıca üst kattaki salonda 19 Mayıs 1919’da Atatürkle beraber Samsun’a çıkan 18 silah arkadaşının balmumu heykelleri de ziyarete sunulmuştur. Yüksek Kurul’un 08/03/1985 tarih ve 798 sayılı kararı ile korunması gerekli taşınmaz kültür varlığı olarak tescil edilmiştir.

SAMSUN KENT MÜZESİ

13 - 15 Mayıs 2011 tarihleri arasında Samsun'da gerçekleşen "Her Kente Kent Müzesi" konulu Tarihi Kentler Birliği toplantısının ertesinde müze projesi hayata geçirilir. Müzenin yer tespiti, içeriği ve projelendirilmesi Prof.Dr. Metin Sözen ve ÇEKÜL'ün katkılarıyla gerçekleştirilmiştir. Bu doğrultuda TCDD'ye ait lojmanlar ve Demirspor Lokali binası 2011 yılı nda kamulaştırılır.

Sekiz ay içerisinde tamamlanan restorasyon çalışmasının ardından kent müzesi binalarının tasarım ve içerikleri oluşturulmuş, Samsunluların ve birçok kurumun desteği ile müze içerikleri kent belleği açısından değerli objelerle tamamlanmıştır. Böylece, hem Devlet Demiryolları ve Demirspor açısından bir tarihi yansıtan, hem de bahçesinde düzenlenen kutlama törenleriyle tüm Samsunluların hatıralarında ayrı bir yere sahip olan bu yapı grubu, Samsunluların geçmişiyle buluşabileceği bir merkez olarak kente kazandırılmıştır.
Müzede Samsunlu ünlüler, şehrin kronolojik tarihi ve tütüncülük üzerine çeşitli eserler sergilenmektedir. Müzeye grup ziyareti yapmadan önce randevu alınması gerekmektedir.
SAMSUN PANORAMA MÜZESİ

Panorama 1919 Müzesi, dijital ve diagromik olmak üzere 2 ana bölümden oluşmaktadır. Diagromik bölümde Türkiye’nin en büyük yağlı boya tablosu bulunmaktadır. Bu tablo, Mustafa Kemal Atatürk’ün Dikmen sırtlarında Seymenler tarafından karşılanışını simgelemektedir. O tablonun önündeki objeler de tamamlanmış durumdadır. Gençlik ve Spor Bakanlığı ile Samsun Büyükşehir Belediyesi’nin işbirliği ile eski Yaşar Doğu Spor Salonu’nda gerekli düzenlemeleri yapılan müze, üstü kapalı olan tek panoramik müze olarak Karadeniz Bölgesi’nde bir ilk olma özelliği taşımaktadır. Müzenin önünde hediyelik eşya dükkanı da bulunmaktadır.


SAMSUN AMAZON KÖYÜ MÜZESİ
MÖ 3 bin ila 2 bin yılları arasında yaşamış olan, kentler-devletler kurup anaerkil bir şekilde yaşayan Amazonlar Termeyi de mesken tutmuşlar bir zamanlar. Onların anısına İlkadım Batıpark içerisinde bir Amazon Köyü oluşturuldu ve bu yürekli, mert, savaşçı kadınların günlük yaşamını yansıtan balmumu heykelleri yerleştirildi

BANDIRMA VAPURU MÜZESİ

Türkiye Cumhuriyetinin kuruluşunda önemli bir rolü olan bu gemi, 1878 yılında Glasgov'da yapılmış ve Kymi adıyla uzun yıllar yük taşımıştır. 12 Aralık 1891 yılında batan gemi aynı yıl içinde yeniden yüzdürülmüş. 1894 yılında o zamanki Deniz Yolları İşletmesi anlamına gelen İdare-i Mahsusa'ya nakledilen gemi bu tarihten itibaren "Panderma" adıyla Osmanlı denizlerinde yük ve yolcu taşımaya başlamıştır. 28 Ekim 1910 tarihinde İdare-i Mahsusa adı "Osmanlı Seyrüsefain İdaresi" (Osmanlı Denizcilik İşletmesi) olunca geminin adı "Bandırma" olarak değiştirilmiş ve posta vapuru haline getirilmiştir. 19 Mayıs 1919'da Ulu Önder Atatürk ve silah arkadaşlarını Samsun'a getirdikten sonra yine posta hizmetlerine devam etmiş ve 1924 yılında "Türkiye Seyrüsefain İdaresi" tarafından hizmet dışı bırakılmıştır. 1925 yılında İlhami Söke'ye satılan gemi aynı şahıs tarafından 4 ay içinde Haliç'te sökülmüştür. 07 Şubat 2005 tarihinde Bandırma Vapuru'nun kullanım hakkı ve işletmesini devralan Samsun Büyükşehir belediyesi tarafından müze haline dönüştürülerek 19 Mayıs 2006 tarihinde ziyarete açılmıştır.
Gemi içindeki kamarada Mustafa Kemal Paşa ve dört silah arkadaşının balmumu heykelleri bulunmaktadır. 1878 yılında imal edilmiş duvar saati, telefon, harita ölçüm malzemeleri, yangın tüpü, masa ve sandalyeler, burada sergilenen diğer eserlerdir. 35.000 metre kare alana kurulmuş olan Milli Mücadele Parkı ve Açık Hava Müzesi bünyesinde; Çanakkale Savaşı'ndan düşmanın İzmir'de denize dökülüşüne kadar süren zorlu mücadeleyi simgeleyen seramik rölyefler, Samsun ve ilçelerinden İstiklal Savaşı'nda kaybettiğimiz 1.200 şehidimizin adlarının yer aldığı şehitler yazıtı, Milli Mücadele'yi anlatan 10 adet bronz rölyef,yedi figürlü Milli Kurtuluş Anıtı ve İstiklal Mücadelesi'nde kahraman Mehmetçik tarafından kullanılan top, tüfek, torpido, denizaltı mayınları ve uçaksavar gibi savaş malzemeleri bulunmaktadır

SADİ TEKKESİ KUVAY-İ MİLLİYE MÜZESİ
19 Mayıs 1919'daki Kurtuluş Savaşı’nın kararının verilmesinin odak noktalarından biri olan Sadi Tekkesi Kuvâyi Milliye Ruhu Müzesi, 99 yıl önceki ruhunu bugüne yansıtıyor.
Samsun Büyükşehir Belediyesi, Milli Mücadele tarihinde önemli yeri olan Şeyh Sadi Tekkesi'ni 2013 yılında restore ederek Kuvâyi Milliye Müzesi haline getirdi. Kurtuluş Savaşı kararına Anadolu’dan verilen ilk destek yerlerinden bir tanesi olan Sadi Tekkesi, o günkü halini bugüne taşıyarak gelecek nesillere örnek olmaya çalışıyor.
“Tematik müze kompleksi, tekke binası, anıevi, diaromik (şehitler) müze, kantin ve tuvaletler ile farklı ebatlarda 5 adet avludan teşekküldür. İlk etapta, Sadi Tekkesi tek başına bir müze olarak düşünülmüş ve restorasyonu tamamlanmışsa da daha sonra ortaya atılan farklı fikirlerle, bir şehit ve gazi anıevi ile diaromik müzenin de olması gerektiği düşüncesi kabul görmüştür. Buna bağlı olarak, tekkenin karşısında yer alan bağdadi tarzındaki ev kamulaştırılmış ve restorasyonu tamamlanmıştır. Bu bina anıevi olarak düzenlenmiştir. Anıevinin güneybatısına ise, diaromik alan inşa edilmiştir. Böylelikle geri kalan alanlar, arazinin de vermiş olduğu zaruretle, farklı ebatlardan oluşan ve bir seki şekli görüntüsü veren avlularla doldurulmuştur. Bunların dışında, en üst avluda tuvaletler, kafeterya ve müştemilatı da mevcuttur”
   İçerisinde 7 adet balmumu heykel olan bina tematik bir müze olarak biçimlendirilmiştir. Dijital ortamda yapılan sunumlarla gezilen müze için 45 dakikanızı ayırmanız gerekebilir.
ALAÇAM MÜBADELE MÜZESİ

2010 yılında Samsun İl Özel İdaresi tarafından restore edilmiştir. 16 Nisan 2012 tarihinden itibaren ziyarete açık olup 18 Eylül 2012 tarihinde Kültür ve Turizm Bakanı Ertuğrul Günay’ın ziyareti ile resmi olarak açılmıştır. Alaçam Mübadele Müzesi, Etnografik eserlerden müteşekkil bir müze ve aynı zamanda tematik bir müzedir. Müzedeki eserler 24 Temmuz 1923 yılında Lozan Antlaşması’ na konulan ek protokolle zorunlu göçe tabi tutulan mübadillerin yanlarında getirdikleri günlük kullanım eşyaları, belgeler ve fotoğraflardan oluşmaktadır.


BAFRA ARKEOLOJİ MÜZESİ

Eski Şehir Kulübü olarak kullanılan 3 katllı binanın restorasyonu yapılarak hizmete açılmıştır. Bafra yöresinden elde edilen etnoğrafik eserler ile ikiztepe kazısından çıkarılan arkeolojik eserlerle birlikte Bafra’nın geleneksel yaşam tarzı ve kültürünü yansıtacak canlandırmalar ile düzenlenen bir sergileme planı dahilinde hizmet vermektedir.

BAFRA TÜTÜN MÜZESİ

Bafra'nın en önemli tarım ve kültür öğelerinden olan tütünün önemine atfen yapılan ve 2016 yılında açılan bu müzede tütün tarımıyla ilgili sergilenen eserlerin yanısıra müze bahçesinde tütünün yetişmesindeki tohumdan/kurutulmasına bütün aşamalar uygulamalı olarak gösterilmektedir.

CANİK OYUNCAK MÜZESİ

Geleneksel', 'fabrikasyon', 'yabancı', 'antik' ve 'yerli' kategorilerinde 1000'e yakın oyuncağın yer aldığı Türkiye'nin en büyük oyuncak müzesinde çocuklar, hayal dünyalarını genişletirken, oyuncakların tarihi serüvenini de öğrenme imkanı buluyor. Müzede sergilenen eserlerden en eskisi 18. yüzyıla ait bir figür ve en yenisi ise 1982 yılına ait bir barbie bebektir.


 LADİK EĞİTİM MÜZESİ

Köy enstitüleri geleneğinden gelen köklü bir okul olan Ladik Akpınar Fen Lisesi'nde hizmete giren Eğitim Müzesi, okulun özelinde, köy enstitülerini ve ülkenin eğitim geleneğini tekrar görmemizi sağlıyor. Aynı zamanda Ambarköy'le iç içe yer almasından dolayı da müze tarihi bir alanda güzel bir gün geçirmenizi de vaat ediyor.

HAVZA ATATÜRK EVİ MÜZESİ

Büyük Önder Mustafa Kemal Atatürk’ün 25 Mayıs–13 Haziran 1919 tarihleri arasında işgale karşı bağımsızlık özleminin ilk meşalesini yaktığı Milli mücadelenin ilk karargahı olarak kullandığı, yapıldığı dönemin Mesudiye oteli, Gayrimenkul Eski Eserler ve Anıtlar Yüksek Kurulunun 12.07.1980 tarih ve A- 2371 sayılı kararıyla taşınmaz kültür varlığı olarak tescil edilmiştir. Osmanlı tapu kayıtlarından anlaşıldığı kadar binayı Otel haline getirerek işletmeye açan ilk kişi Havza eşrafından Hurdazlı İsa Efendi isimli bir şahıstır. Mesudiye otelini bir süre kendisi çalıştıran İsa Efendi 1917 yılında oteli, o yıllarda aynı zamanda Maarif hamamının da müsteciri olan Ali Baba’ya devreder. Mustafa Kemal Paşa’nın 19 Mayıs 1919’da Samsun’a ayak basışından 6 gün sonra karargâhını Havza’ya taşıyacağı haberi üzerine dönemin Kaymakamı Fahri Bey, o yıllarda Havzanın en seçkin konaklama merkezi durumunda olan Ali Baba’nın Mesudiye oteli’ni bir aylığına kiralamış, Paşa’ya ve Karargâhında bulunan askeri ve sivil memurların istirahatine tahsis etmiştir. Cadde üzerinde bulunan kâgir bina zemin kat üzeri iki katlıdır. Birinci katta 4, ikinci katta 5 oda bulunmaktadır. Tavan ve tabanı ahşap olan bina kırma çatı ile örtülüdür. Otelin birinci katında Kuzey – Batı ve Kuzey – Doğu yönünde bulunan karşılıklı iki oda biri “Çalışma odası” diğeri “Yatak odası” olarak paşa için hazırlanmış, maiyetindeki askeri ve sivil memurların bir bölümü otelin üst katında bulunan odalara yerleştirilirken bir bölümü de Havza’nın ileri gelenlerine ait konaklarda ağırlanmışlardır.

   Çalışma Odası: Atatürk’ün Havzada bulunduğu 25 Mayıs – 13 Haziran 1919 tarihleri arasında çalışma odası olarak kullandığı bölümdür. Havzada bulunduğu süre içerisinde kendisini ziyarete gelen birçok heyeti burada kabul etmiştir. Bu odada sergilenen Telgraf maniplesi; Mustafa Kemal Paşa’nın başta Havza Genelgeleri olmak üzere Havzada yaptığı yazışmaları arkadaşlarına, Ordu Komutanlarına, Valilere ve ilgili diğer kimselere ilettiği ilk haberleşme aygıtıdır. Türkiye Cumhuriyeti için yaptırılmış olan ilk Cumhurbaşkanlığı forsu da çalışma odasında sergilenen eserler arasındadır.

Yatak Odası: Atatürk Havza’da bulunduğu süre içinde bu odada istirahat etmiştir. Odada yer alan karyola, yatak, yatak örtüsü ve diğer yatak odası takımının tamamı Atatürk’ün Havzaya geldiği yıllara ait orijinal eşyalardan seçilmiştir.

Havza Odası: Birinci kattadır. Bu odadaki en önemli eser Atatürk’ün el yazısı (Osmanlıca) ve imzası bulunan bir belgedir. Mustafa Kemal Paşa’nın Havzaya geldiğinde Mesudiye oteline iner inmez (Bir iddiaya göre de Havzaya gelmeden bir gün önce) Havza hakkında bilgi sahibi olmak için hazırladığı Havza Kaymakamı Fahri Bey’ e verdiği 12 maddelik soru listesidir. Cumhuriyetin ilk yıllarında Havza konulu küçük bir fotoğraf sergisi, Milli Mücadele yıllarında Rum Çetelerinin düzenlediği saldırı ve katliamları belgeleyen bazı fotoğraflar, Atatürk’le birlikte Havzaya gelen subaylara ve sivil memurlara ait fotoğraflar ve Atatürk’ün Havzada yayınladığı Milli Mücadelemizin “İlk Genelgesi” ile burada yapmış olduğu yazışmalara ve Kurtuluş savaşımızın başlatılmasına dair belgelere ait örnekler Havza odasında sergilenmektedir.    

Diğer Oda ve Salonlar: Salon bölümlerinde Atatürk’ün Havzaya geldiği yıllara özgü eşyalar, Mili Mücadelede kullanılan bazı silahlar ve Milli Mücadele yıllarını anlatan çeşitli kitaplar sergilenmektedir. Aralarında Atatürk’ün kullandığı yemek takımının da bulunduğu bu eşyalar arasında 19. yy. sonları ile 20. yy.’ın başlarında Havza yöresinde kullanılan kadın giysileri, mutfak eşyaları, çıkrıklar ve üst kat salon bölümünde bulunan eski Türk evlerine özgü oturma odası takımı ziyaretçilerin yoğun ilgisini toplamaktadır.

Atatürk’ün Milli Mücadele süresinde gittiği / bulunduğu, kongreler düzenlediği ve çalışmalarının merkezi haline getirdiği kentlerin adına ithaf edilerek düzenlenen başta Havza, Amasya, Erzurum, Sivas ve Ankara odalarında, Atatürk’ün bu kentlerde yapmış olduğu bu görüşmelerle ilgili fotoğraflar, buralarda yapmış olduğu yazışmalarla ilgili belgeler ve bu kentlerimizin tarihi ile ilgili bazı bilgiler yer almaktadır.
KAVAK YAŞAR DOĞU EVİ MÜZESİ

2017 yılında açılan Kavak Yaşar Doğu Evi Müzesi unutulmaz şampiyonun hatırısını taçlandırmak ve yeni nesillere ilham vermek amacıyla tasarlanmıştır. Yaşar Doğu'nun yaşadığı evin restore edilerek müzeye dönüştürülmesiyle ortaya çıkan bu müzede Doğu'nun kişisel eşyalarının yanısıra ve başarılarını gösteren eserler de sergilenmektedir. 

TEKKEKÖY ARKEOLOJİ VADİSİ MÜZE EVİ
Türkiye’nin de ilk imitasyon müzesi özelliğini taşıyan Tekkeköy Mağaraları Arkeoloji Vadisi Müze Evi, 1 Mart 2014 tarihinde açılmıştır. Tekkeköy Mağaraları Arkeoloji Vadisi içerisinde yer alan tescilli bir Rum Evi’nin restore edilmesiyle oluşturulan müzede, mağara ve çevresindeki yaşama ait eşyalar, mağaralardaki kazılardan elde edilen buluntular ve heykeller sergileniyor. Aynı zamanda bir açık hava müzesi olan müzede, kazı çalışmalarında çıkarılan buluntuların replikalarının ve tematik heykeller sergileniyor.

1940’da yapılan arkeolojik kazı çalışmaları sonucunda Hitit ve Eski Tunç Çağı dönemlerine ait buluntular ele geçmiştir. Buluntular arasında çark yapımı, devetüyü, kırmızı renkli seramikler çoğunluktadır. Eski Tunç Çağı katında ise çok sayıda gömüt, el yapımı seramik buluntular, siyah zemin üzerine beyaz boyayla yapılmış geometrik desenlerle süslü, dişli, yivli, çizgi bezekli kaplar, kabartma insan yüzlü vazolar (antropomorf) gün ışığına çıkarılmıştır.

SAMSUN CERRAHİ ALETLER MÜZESİ

  Samsun Valiliği, Büyükşehir Belediyesi, İl Sağlık Müdürlüğü ve Medikal Sanayi Kümelenme Derneği (MEDİKÜM) iş birliği ile İlkadım ilçesinde bulunan TCDD'nin atıl haldeki eski bakım onarım atölyesi olan binanın, 'Cerrahi El Aletleri Müzesi'ne dönüştürülmesi için geçen yıl proje hazırlandı. 90 yıllık tescilli tarihi binanın restore edilmesi için de geçen haziran ayında çalışma başlatıldı. Çalışmalarda önemli mesafe kaydedilirken, iç tefrişatın tamamlanmasının ardından müzenin ziyarete açılacağı belirtildi. Müzede 15 bin farklı cerrahi el aletinin sergileneceği kaydedildi.
Dünyada Almanya’nın Tuttlingen ve Pakistan'ın Sialkot kentlerinin ardından, Türkiye'den Samsun'un cerrahi el aletleri üretici firmalarıyla üçüncü sırada yer aldığı belirtildi. Ayrıca, Samsun'da sektördeki firmalar bir çatı altında toplanarak 'Mediclust' markasını yarattı. Sektör temsilcileri kentin 2023 yılı için koyduğu 6 milyar dolar ihracat hedefine ulaşmak istiyor. Bu konudaki çalışmalar hız kazanırken 'Cerrahi El Aletleri Müzesi' projesinin hem sektör hem de kent turizm açısından önemli bir kazanım olacağı belirtildi.