Müzemiz ilk defa 1925 yılında Sultan II.Beyazid Külliyesi’nin bir olan medrese binasının iki odasında toplanan az sayıda arkeolojik eserler ile İslami Devir mumyalarının bir araya getirilmesi sonucu ‘’Müze Deposu’’ olarak kurulmuştur.
Daha sonra eserlerin çoğalması ve teşhir edilecek yeni mekanlara ihtiyaç duyulması neticesinde 1962 yılında Selçuklu Döneminin monumental eserlerinden Gökmedrese Cami’ne nakledilmiştir.
1958 yılına kadar fahri memurlukla idare edilen Müze, aynı yılın Haziran ayından itibaren Müze Müdürlüğüne dönüştürülmüştür. 22 Mart 1977 yılında yeni yapılan, bugün ki modern binasına taşınmış 14 Haziran 1980 tarihinde ziyarete açılmıştır. Yine Bakanlığımız Anıtlar ve Müzeler Genel Müdürlüğü’nce ‘’Bugünü yarına taşıyabilmek amacıyla’’ ziyarete kapatılmış, eserler yeniden kronolojik sıraya göre teşhir ve tanzim edilerek 12 Haziran 2003 tarihinde ‘’12-22 Haziran Uluslararası Atatürk, Kültür ve Sanat Haftası’’ etkinlikleri çerçevesinde Eski TBMM Başkanı Sn.Bülent ARINÇ tarafından ziyarete açılmıştır. 13 ayrı medeniyete ait Arkelojik, Etnografik, Sikke, Mühür, El Yazması ve Mumyalar olmak üzere yaklaşık 24.000 civarındaki eser ile bölgenin en modern ve en zengin müzesi olarak, Ülkemiz kültür ve turizmine hizmet etmektedir. 3 katlı olarak yapılan müzenin; bodrum katında depoları, laboratuvarı, fotoğrafhane ve diğer hizmet birimleri, alt katta sikke ve arkeolojik eserler salonu ve dinlenme salonları, üst katta ise Selçuklu ve Osmanlı Dönemlerine ait eserlerin teşhir edildiği etnografik ve mumyalar salonu, konferans, sergi salonu ve kaybolmak üzere olan el sanatları reyonları bulunmaktadır. Bahçede ise; lahitler,mezar stelleri, mil taşları, sütun ve sütun başlıkları, İslami dönem kitabe ve sandukaları teşhir etmektedir. Ayrıca, bahçe içerisinde Selçuklu Sultanı I.Mesud’a ait türbe ve Osmanlı Dönemi Narlıbahçe Çeşmesi de yer almaktadır.
Şehzadeler Müzesi - Amasya
Yalıboyu’nun en eski köprülerinden Alçak Köprü’nün ayağında, Kral Kaya Mezarları'nın eteklerinde, Yeşilırmak'ın kıyısındaki eski sur duvarları üzerinde kurulu iki katlı ahşap bina Şehzadeler Müzesi olarak tasarlanmıştır. Şehzadelikleri Amasya’da geçmiş olan Osmanlı Sultanlarının aslına uygun resimlerinden yola çıkarak yaptırılan heykelleri ve kendi dönemlerini yansıtan kıyafetleri ile müze, Amasya’ya gelen turistlerin önemli ziyaret yerlerindendir. Duvarları ve tavanları Hatai ve Rumi desenlerle süslenen müze, duvarlarında yer alan özgün hat ve tezhip örnekleri; dokuması, renkleri ve motifleriyle geleneksel halı dokumacılığının en güzel örneklerini yansıtan ahşap tabana serili halıları ve her biri özenle seçilmiş, dönemi yansıtan aksesuarlarıyla 15'inci ve 16'ncı yüzyıllara ait bir Anadolu Türk evinin tam olarak bugüne taşınmış halidir.
Müzenin üst katında bulunan yedi heykel, şehzadelik dönemlerini Amasya’da geçirdikten sonra Sultan sıfatıyla Osmanlı tahtına oturmuş şehzade ve sultanlara aittir. Bunlar: Yıldırım Bayezid Han, Çelebi Mehmet Han, II. Murat Han, Fatih Sultan Mehmet Han, II. Bayezid Han, Yavuz Sultan Selim Han ve III. Murat Han’dır. Alt katta bulunan beş heykel ise yine şehzadelik dönemlerini Amasya’da geçirmiş ancak Osmanlı tahtına oturamamış şehzadelere aittir. Bunlar: Kanuni’nin oğulları Şehzade Mustafa ve Şehzade Bayezid, II. Murat Han’ın oğulları Şehzade Ahmet ve Şehzade Alaeddin ve II. Bayezid Han’ın oğlu Şehzade Ahmet’tir.
Müzede, her heykelin kendisini ve döneminin önemli görülen yanlarını anlattığı bir video filmi sürekli biçimde oynatılmaktadır. Dileyenler yaklaşık 30 dakika süren bu filmi izleyerek bu sultan ve şehzadelerden, yaşadıkları dönemleri daha derinlemesine öğrenebilmektedirler. Yabancı ziyaretçiler bu filmi, kendilerine verilen kulaklıklar aracılığıyla İngilizce seslendirmeli izleyebilirler. Müzede amatör makinelerle fotoğraf ve görüntü alınabilmektedir.
Minyatür Amasya Müzesi
O yılların şehir dokusu ve kültürel yapısını birebir yansıtan nostaljik bir görünüm arz etmektedir. Ayrıcalıklı kılan özelliği mekân ve mimari yapılarının yanı sıra dağlarıyla, akan Yeşil Irmağı ile treniyle, belli noktalarda hareket halindeki figürleri ile gündüzünü izlerken; 2300 yıldız simülasyonu ve şehir aydınlatmaları ile gecesini de yaşayacağınız bütün bir Amasya canlandırılmaya çalışılmıştır. Burayı gezen ziyaretçiler gerek Türkçe gerek İngilizce sunumlarını dinleyebilir, taksimler eşliğinde kentin dokusunu yaşayabilir.
Maketimiz 1/150 ölçeğinde 1860 mimarî bina ve yapı, insan hayvan ve araç figürleri yer almakta. Kalenin yer aldığı Harşena dağı 125,000,000 nokta taranarak rölevesi çıkartılıp 1/1000 hassasiyetli CNC tezgahlarında oluşturulmuş. Binalar ve mimariler yüksek mukavemetli kompozit malzeme ile 3 boyutlu yazıcılarda üretilmiştir. Türkiye’nin ölçek bazında en büyük kent maketidir. Dünya bazında ise 900 m²’lik Newyork maketinden küçük Zürih ve Sidney maketlerinden büyüktür.
Ferhat İle Şirin Aşıklar Müzesi
Dünyanın ilk ve tek Aşıklar Müzesi ünvanına sahip Ferhat Şirin Aşıklar Müzesi Amasya-Tokat karayolunun 3.km’sinde Ferhat su kanallarının bulunduğu mevkide bulunur. Ferhat ile Şirin, Leyla ile Mecnun,Kerem ile Aslı,Romeo-Jüliet, Mimar Sinan-Mihrimah Sultan’ın aşk hikayesi ve Mevlana ile Hacı Bektaş Veli’nin ilahi aşkı sahnelemektedir.
Ferhat ile Şirin Efsanesini Müdürlüğümüz Web Sayfası Kültürel Detaylar “Efsaneler” bölümünde bulabilirsiniz.