• Anasayfa
  • Favorilere Ekle
  • Site Haritası
  • https://www.facebook.com/groups/2433443823537106/?multi_permalinks=2451325328415622&notif_id=1574335095257990&notif_t=feedback_reaction_generic
Ziyaret Bilgileri
Aktif Ziyaretçi20
Bugün Toplam192
Toplam Ziyaret102031
Takvim

 

                            

    • EKİN ZAMANI OKUL MÜZELERİ
    • Mimar Sinan İlkokulu

Türküleri- Halk Oyunları

NİĞDE HALK MÜZİĞİ VE HALK OYUNLARI

Halk Müziği

Her toplumun kendisine özgü kültürü, örfü, âdeti, gelenekleri ve görenekleri vardır. Bunları en iyi yansıtan ve işleyen de halk müzikleridir. Türkü ise adından da anlaşıldığı gibi Türk’e has demektir. Bu yüzdendir ki Türk’ü anlamak için türkü dinlemek gerekir. Türküler, toplumsal ve kişisel konuları içerir. Türkü mutluluğun, sevincin, hüznün, sevdanın, savaşın, barışın, ölümün; kişiler arasındaki ilişkilerin ritme, ezgiye ve kelimelere aktarılmış halidir. Türk insanı tüm Anadolu’da olduğu gibi Niğde’de de bölgeye özgü türkülerle tüm yaşanmışlıklarını anlatır. Bozkırın elleri nasırlı, ayakları çatlak, yüzleri ve yürekleri yanık insanları aşkı, hüznü, neşeyi; gurbeti türkülerde yaşatmıştır. Gurbette sıla hasreti çekerken “bize mesken oldu gurbet elleri” dizeleriyle küçükken annesini kaybeden, anne sıcaklığı ve şefkatinden mahrum olan öksüz yüreğinden “küçükken görmedim de ana kucağı” dizeleriyle avaz olup çıkar dudaklarından. Niğde güzelleri türkülerde “boyu uzun ince beli, baldan da tatlıydı dili, sandım ki cennetin gülü” sözleriyle tasvir edilir.

Ahmet Hamdi Tanpınar’ın da dediği gibi “Türk insanının yazılmayan romanı türkülerde saklıdır.” Yaşantımızın gizlenenleri de açığa çıkarılanları da türküyledir. 

Başlıca türküleri

  • Akkoyun
  • Aksine (Aksille)
  • Alay Türküsü ( Çekin Halay Düzülsün)
  • Aman Hocam
  • Anşam
  • Aslan Karam
  • Aziziye
  • Badısaba
  • Çubuk
  • Dağda Tavşan
  • Dertli Koyun
  • Develi
  • Emine
  • Eşim Havada
  • Eşme Kaya
  • Fadime
  • Garip Anam
  • Gül Fidan
  • Hop Cilveli
  • Hop Dündarlı
  • İki Bülbül Hiçbir Dala Konar Mı
  • Kamayı Vurdum Yere
  • Kara Biber
  • Kara Dut
  • Kara Kuş
  • Kara Tavuk
  • Katırcıoğlu
  • Keloğlan
  • Kırat
  • Kozanoğlu
  • Menberi
  • Mir Ali
  • Nenni
  • Nevruz Gelin
  • Oğlan Oğlan
  • Osman Efe
  • Saffet Efendi
  • Sarı Kız
  • Sazalca
  • Sille
  • Süpürge
  • Sürmeli
  • Tombili
  • Türkmen Güzeli
  • Ufacık Karacık
  • Yaban İlleri
  • Yaman Ayşam
  • Yıldız
  • Aksineye Vardım Koyun Yaymaya
  • Bağa Girdim Üzüme
  • Bastım Asmanın Dalına (Abaruh)
  • Bir Yıldız Doğdu Yüceden
  • Cimdallı Çarşısında
  • Çaya İndim Durnaya
  • Dama Bulgur Sererler
  • Gine Yeşillendi Niğde Bağları
  • Gökyüzünde Asılıdır Zembili
  •  

NİĞDE HALK OYUNLARI

 BASTIM ASMANIN DALINA (ABARUH)

1.Müzik

Bastım asmanın dalına
Dal kırılıverdi abaruh
Girdim yârin bahçesine
Yar sarılıverdi abaruh

         Bağlantı

Kendisi ufacık ufacık
Elleri topacık topacık

Ben atımı nalladırım
Okkada nalınan abaruh
Ben yârimi oynatırım
Dökmede zilinen abaruh
        Bağlantı

Kaynak: Halil Atılgan

Kaynak Kişi: Nurettin Bayhan

Derleyen: Nurettin Çamlıdağ

2.Ritim (2/4)

3.Birinci adım;

a. Sağ ayakla başlanarak, sağ-sol dizleri yukarı çekerek parmak ucundan pençelere inilerek, yaylanma yapılarak sol ayak yukarı çekilir.

b. Aynı hareketler diğer ayak çekilerek devam eder. Eller önde sallanmaktadır.

İKİ AYAK

1. Müzik

2. Ritim (2/4)

3. Birinci adım; yürüme şekli,

a. Sağ ayakla başlayarak yukarı doğru yürüyüş ritminde çelerken, sol ayak dizden yere doğru atılır.

b. Diğer ayak yere konarken sağ ayak dizden atılır ve bu üç aşamalıdır.

c. Sol ayak ikinci kez atıldığında parmak ucu yere vurularak tekrar öne doğru atılır.

d. Sağ ayak da dizden atıldıktan sonra sol ayağın topuğunun arkasına parmak ucu konularak ayak saklanır.

4. İkinci adım; Yaylanma,

a. İkinci figürde sağ ayak önde dairesel bir hareket yaparak çevrilirken iki ayak üzerinde yaylanma hareketi yapılır.

b. Sol ayak önde dairesel bir hareket yapılarak çevrilirken iki ayak üzerinde yaylanma hareketi tekrar edilir.

c. Tekrar sağ ayak üzerinde aynı hareket tekrar edilir.

d. Sağ ayak parmak ucu vurularak tekrar öne doğru atılır.

e. Sağ ayak dizden atıldıktan sonra sol ayağın topuğunun arkasına parmak ucu konularak ayakucu sol ayağın topuğunun arkasına yaslanır.

5. Üçüncü adım; Sıçrama,

a. Sıçrama hareketi ile çift ayak basılır ve sol ayak dizden öne çekilir.

b. Sıçrama hareketi ile çift ayak basılır ve sağ ayak dizden öne doğru çekilir.

c. Sıçrama hareketi ile çift ayak basılır ve sol ayak dizden öne doğru çekilir.

d. Sol ayak yere konmadan sağ ayak parmak ucu hizasına bir kez vurularak dizden yukarı çekilir.

e. Sıçrama hareketi ile çift ayak yere basılır sağ ayak sol ayak topuğunun arkasına parmak ucu dik olacak konumda konur.

 

ÜÇ AYAK

1. Müzik

2. Ritim (2/4)

3. Birinci adım;

a. Sağ ayakla yürüyüş ritminde başlanır.

b. Sağ ayağı yere basarken sol ayak dizden yukarı çekildikten sonra aşağı doğru atılır.

c. Bu hareket üç kez tekrar edildikten sonra sol ayak yukarıdayken parmak ucuyla sağ ayağın yanına bir kez vurulur ve atılarak yerine koyarken sağ ayak dizden çekilip yere atılır.

d. Atılan sağ ayak sol ayağın topuğuna konur. Kollar yukarı kalkık ve eller göğüs hizasında tutulur.

4. İkinci adım;

a. İkinci figürde birincinin ayak ritminde fakat ayaklar önde dairesel hareketler çizer.

b. Diğer ayak atmaları birinci figür gibidir

 

 

CİMDALLI

1.Müzik

Cimdallı çarşısında

Alim amman aman aman

Gülüm amman aman aman

Mum yanar karşısında

Adam kemlik mi umar

Alim amman aman aman

Gülüm amman aman aman

Kapı komşusuna

 

Bağlantı

Hop sindelli sindelli

Bir kız verin Dündallı

Kürkçü’den bakıyorlar

Onun altında bir köy var

 

Çık daldan kiraz devşir

Alim amman aman aman

Gülüm amman aman aman

Altında kahve pişir

Her kahveyi içtikçe

Alim amman aman aman

Gülüm amman aman

Beni aklına düşür

       Bağlantı

Kaynak: Halil Atılgan

Kaynak Kişi: Nurettin Bayhan

Derleyen: Nurettin Çamlıdağ

 

2.Ritim (2/4)

3. Birinci adım;

a. Sol ayağın üzerinde bir kez sekerek sağ ve sol ayağı yere basar.

b. Yukarı sıçrayarak çift ayak yere vurulduktan sonra, önce sol ayak dizden aşağıya savrulur.

c. Tekrar çift ayak yere vurularak sıçranır ve bu kez sağ ayak dizden aşağıya doğru savrularak oyun tamamlanır.

 

 

ÇEKİN HALAY DİZİLSİN

1. Müzik

 

Çekin halay düzülsün ellerin yâri

Sürmeli gözler süzülsün ömrümün vari

Halaya girmeyenin ellerin yâri

Eli kolu çözülsün ömrümün vari

 

Çıktım kerpiç duvara ellerin yâri

El ettim eski yâre ömrümün vari

Eski yar şöyle dursun ellerin yâri

Can kurban yeni yâre ömrümün vari

 

Güvercin vurdum kalkmaz ellerin yâri

Kanı göl olmuş akmaz ömrümün vari

Eskiden sevdiğim yar ellerin yâri

Dönüp yüzüme bakmaz ömrünün yâri

 

Kaynak: Halil Atılgan

Kaynak Kişi: Emin Aslan

Derleyen: Sabahat Aslan

 

2. Ritim (2/4)

3. Birinci adım;

a. Yerimizde koşu ritminde önce sağ ayak sonra sol ayak yere basılır.

b. Sıçrayarak çift ayak yere basılarak sağ ayakta bir sekme yapılırken sol diz öne yukarı doğru çekilir.

c. Koşu ritminde sol ayak daha sonra sağ ayak yere basılır.

d. Sıçrayarak çift ayak yere basılarak sol ayakta bir sekme yapılırken sağ diz öne yukarı doğru çekilir.

4. İkinci adım;

a. Yerimizde sağ ayakla başlayarak sağ, sol ve sağ ayakuçlarında yaylanma hareketi yapılırken iki kere sol ayak dizi hafif öne çıkarılır.

b. Yerimizde sol ayakla başlayarak sol, sağ ve sol ayakuçlarında iki kere yaylanma hareketi yapılırken sağ ayak dizi öne çekilir.

c. Sağ ayakla başlayarak sağ, sol ve sağ ayakuçlarında iki kere yaylanma hareketi yapılırken sol ayak dizi öne çıkarılır.

d. Sol ayak sağ ayakucu hizasına vurularak öne doğru kaldırılır.

e. Aynı hareket sol ayakla başlayıp sağ ayakucu yere vurulup öne çekilerek bitirilir.

Ak Sinne'ye Vardım Koyun Yaymaya

Ak Sinne'ye Vardım (Annem Annem)

Koyun Yaymaya (Ey Ey)

Koyun Değil Merem (Annem Annem)

Yârı Görmeye (Aslanım)

 

Bilmem Hayal Mıdır (Annem Annem)

Bilmem Düş Müdür (Ey Ey)

Mektubun Gelmiyor (Annem Annem)

Yollar Kış Mıdır (Aslanım)

 

Yine Şelillendi (Annem Annem)

Niğde Bağları (Ey Ey)

Bize Mesken Oldu (Annem Annem)

Gurbet Elleri (Aslanım)

Bastım asmanın dalına

Bastım (çıktım) asmanın dalına

Dal kırılıverdi abaruh

Girdim yarin bahçesine

Yar sarılıverdi abaruh

 

Ağzı burnu ufacık ufacık

Kaşı gözü karacık karacık

 

Ben atımı nalladırım

Okkada nalınan abaruh

Ben o kızı oynadırım

Dökme de zilinen abaruh

 

Ağzı burnu ufacık ufacık

Kaşı gözü karacık karacık

 

Bağa Girdim Üzüme

Bağa girdim üzüme (oğlan oğlan oğlana)

Çubuk değdi gözüme

Yandım şeker oğlana

Malım mülküm oğlana

Samur kürküm oğlana

Sandık sepet oğlana

Altın elmas oğlana

Ben yarimi tanırım (oğlan oğlan oğlana)

Çok sadıktır sözüne

Yandım şeker oğlana

Malım mülküm oğlana

Samur kürküm oğlana

Sandık sepet oğlana

Altın elmas oğlana

Bağa girdim budanmış (oğlan oğlan oğlana)

Güle bülbül dadanmış

Yandım şeker oğlana

Malım mülküm oğlana

Samur kürküm oğlana

Sandık sepet oğlana

Altın elmas oğlana

Yarı benim sanırdım (oğlan oğlan oğlana)

Ona eller dadanmış

Yandım şeker oğlana

Malım mülküm oğlana

Samur kürküm oğlana

Sandık sepet oğlana

Altın elmas oğlana

 

Bağa girdim üzüm yok (oğlan oğlan oğlana)

El yarinde gözüm yok

Yandım şeker oğlana

Malım mülküm oğlana

Samur kürküm oğlana

Sandık sepet oğlana

Altın elmas oğlana

Bana yarim darılmış (oğlan oğlan oğlana)

Barışmaya yüzüm yok

Yandım şeker oğlana

Malım mülküm oğlana

Samur kürküm oğlana

Sandık sepet oğlana

Altın elmas oğlana

 

Kaynak: Nurettin Bayhan

Derleyen: Ali Can

Notaya Alan: Ali Can

THM Repertuar Sıra No: 1367

İnceleme Tarihi: 25 Mayıs 1977

Cimdallı Çarşısında

Cimdallı Çarşısında (Ali'm Amman Aman Gülüm Amman Aman)

Mum Yanar Karşısında

Adam Kemlik Mı Umar (Ali'm Amman Aman Güiüm Amman Aman)

Kapı Bir Komşusuna

 

Hop Sındellı Sındellı

Bir Kız Verin Dundallı

Kürkçüden Bakıyorlar

Onun Al Tında Bir Köy Var

 

Çık Daldan Kiraz Devşir (Ali'm Amman Aman Gülüm Amman Aman)

Al Tında Kahve Pişir

Her Kahveyi İçtikçe (Ali'm Amman Aman Gülüm Amman Aman)

Beni Aklına Düşür

 

Hop Sındellı Sındellı

Bir Kız Verin Dundallı

Kürkçüden Bakıyorlar

Onun Al Tında Bir Köy Var

Ekin Ektim Çöllere-2

Ekin Ektim Çöllere

Yoldurmadım Ellere

On Beşinde Yar Sevdim

Ondan Düştüm Dillere

Damdan Dama Sekmeli

Karabiber Ekmeli

Bacın İnek Sağarken

Çekip Çekip Öpmeli

Ekin Ektim Gül Bitti

Dalında Bülbül Öttü

Ötme Garip Bülbülüm

Yarim Elimden Gitti

Damdan Dama Aşalım

Çifte Camış Koşalım

Yarim Askere Gitti

Kiminle Konuşalım

Dağda Davar Güderim

Eve Haber Ederim

Emmim Kızı Vermezse

Başım Alır Giderim

Ekin Ektim Bir Kucak

Derdin Beni Alacak

İkimizin Sevdası

Kıyamete Kalacak

 

 

Gine yeşillendi niğde bağları

 (hey hey) Gine yeşillendi (anam anam) Niğde bağları (aslanım Niğde bağları)

(hey hey) Bize mesken oldu (anam anam) gurbet elleri (aslanım gurbet elleri)

 

(hey hey) Bilmem hayal midir (anam anam) bilmem düş müdür (aslanım bilmem düş müdür)

(hey hey) Mektubun gelmiyor (anam anam) yollar gış mıdır (aslanım yollar gış mıdır)

 

Kaynak: Nimet Balkan

Derleyen: Nida Tüfekçi

Notaya Alan: Nida Tüfekçi

THM Repertuar Sıra No: 1584

İnceleme Tarihi: 25 Mayıs 1977

Minarenin alemi

Minarenin alemi

Kara kaşın kalemi

 

Kalem alıp kaşlarını yazdırayım amman

Gerdanına liraları dizdireyim amman

Seni alıp diyar diyar gezdireyim amman

 

Minare ince ince

Ölürüm görmeyince

 

Kalem alıp kaşlarını yazdırayım amman

Gerdanına liraları dizdireyim amman

Seni alıp diyar diyar gezdireyim amman

Sarı kızın saçları

Sarı kızın saçları (aman ah amman aman)

Oynar omuz başları (sana yandım sarı kız)

Sarı kızı alırım (aman ah amman aman)

Vermiyor kardaşları (sana yandım sarı kız)

 

Sarı saçın yaş durur (aman ah amman aman)

Yene ser dolaştırır (sana yandım sarı kız)

Benim şu haberimi (aman ah amman aman)

Yare kim ulaştırır (sana yandım sarı kız)

 

Sazalca'dan Çıktım Ben De Gelirim

Sazalca'dan Çıktım Ben De Gelirim

Mapus Olacağım Ben De Bilirim

İflah Olmaz Ben Bu Dertten Ölürüm

Ellerinine De Kınalar Yakayım

Sen Sallan Ben Boyuna Bakayım

Ak Gerdana Liraları Takayım

 

Halime Kız Çay Aşağı Geliyor

Kaşıynan Gözleri Gel Gel Ediyor

Hovardalar Ardısıra Geliyor

Uğramaz Yanıma Da Tövbeler Olsun

Olsun Da Badeler Olsun

Annen De Kaynanam Olsun

 

Halime'nin Çayda Buldum İzini

Duman Sandım Şalvarının Tozunu

Açtım Yaşmağını Öptüm Yüzünü

Uzat Ellerini Kınalar Yakayım

Sen Sallan Ben Boyuna Bakayım

Ak Gerdana Liraları Takayım

Suzan Suzi türküsünün hikayesi

Derman arardım derdime derdim bana derman imiş.
Burhan arardım aslıma aslım bana bürhan imiş.

Sağu solu gözler idim dost yüzünü görsem deyü.
Ben taşrada arar idim ol can içinde can imiş.

Öyle sanurdum ayrıyım dost gayridir ben gayriyim
Benden görüp işiteni bildim ki ol canan imiş.

Savmu-u salat u hacc ile sanma biter zahid işin
İnsan-ı kamil olmağa lazım olan irfan imiş.

Kanden gelir yolun senin ya kande varır menzilin
Nerden gelip gittiğini anlamayan hayvan imiş.

Mürşid gerektir bildire Hakk'a sana hakk-al-yakın
Mürşidi olmayanların bildikleri güman imiş

Anla hemen bir sözdürür yokuş değildir düzdürür.
Alem kamu bir yüzdürür görem anı hayran imiş.

İşit Niyazi'nin sözün bir nesne örtmez Hak yüzün.
Hak'dan ıyan bir nesne yok gözsüzlere pünhan imiş.

 

Yabandan Gel (Kostak Yörü)

Yabandan gel usul da boylu yarim yabandan (aslanım hey hey)

Amman yörü yörü

Çapraz yörü yörü

Kostak yörü yörü

Yörü yörü yörü

 

Aldım haberini de garip çobandan (imanım hey hey)

Amman yörü yörü

Çapraz yörü yörü

Kostak yörü yörü

Yörü yörü yörü

 

Yaban ellerinden de özendim geldim (aslanım hey hey)

Amman yörü yörü

Çapraz yörü yörü

Kostak yörü yörü

Yörü yörü yörü

 

Gördüm cemalini de efendim geldim (imanım hey hey)

Amman yörü yörü

Çapraz yörü yörü

Kostak yörü yörü

Yörü yörü yörü

 

Yaban illerinde de yatmış uyumuş (aslanım hey hey)

Amman yörü yörü

Çapraz yörü yörü

Kostak yörü yörü

Yörü yörü yörü

 

Elâ gözlerini de uyku bürümüş (imanım hey hey)

Şirin yörü yörü

Tek tek yörü yörü

Bebek yörü yörü

Kostak yörü yörü

Usul yörü yörü

Güzel yörü yörü

Yörü yörü yörü

 

Kaynak: Rifat Çavuş

Derleyen: Muzaffer Sarısözen

Notaya Alan: Muzaffer Sarısözen

THM Repertuar Sıra No: 540

İnceleme Tarihi: 22 Kasım 1973

 

Çekin Halay Düzülsün

Çekin Halay Düzülsün Ellerin Yari,

Sürmeli Gözler Süzülsün Ömrümün Varı,

Halaya Girmeyenin Ellerin Yari,

Vurun Boynu Üzülsün Ömrümün Varı.

 

Bindim Kerpiç Duvara Ellerin Yari,

El Ettim Eski Yare Ömrümün Varı.

Eski Yar Söyle Dursun Ellerin Yari,

Can Kurban Yeni Yare Ömrümün Varı.

 

Güvercin Vurdum Kalkmaz Ellerin Yari,

Kanı Göl Olmuş Akmaz Ömrümün Varı.

Eskiden Sevdiğim Yar Ellerin Yari,

Dönüp Yüzüme Bakmaz Ömrümün Varı.