SEYİRLİK OYUNLAR
Çankırı'ya özgü çok çeşitli seyirlik oyun ve orta oyunu mevcuttur. Oyunlarda kılık değiştirme, makyaj yapma, maske takma ve çeşitli donanımların kullanıldığı görülür. Seyirlik oyunlarda hayvan simgelerine rastlandığı gibi Arap, Acem, Çingene gibi tiplemelere de rastlanır. En yaygın olan seyirlik oyunların başında "Bağbozumu", "Samıt (Lal) Oyunu", "Deve Kıpti Oyunu" ve bir çeşit spor türü olan "Cirit Oyunu" gelir.
OYUN-SPOR
Çocuk Oyunları
Çocuk oyunları kız-erkek karışık ya da ayrı ayrı oynanır. Bu oyunların bazıları "Yeralma Oyunu", "Tekerleme Oyunu",
Bu oyunlardan Tekerleme Oyunu aynı zamanda büyükler tararından Sohbetlerde de oynanır. Oyun, soru sorma ve cevap verme üzerine kurulmuştur. Temel espri, cevap veren oyuncunun her soruya aynı harflerle başlayan cevaplar vermesidir. Örneğin;
-Nereden geliyorsun?
-Ankara'dan.
-Nereye gidiyorsun?
-Adana'ya.
-Yükün nedir?
-Arpa.
-Bineğin nedir?
-At.
-Sevdiğinin adı ne?
-Asiye
-Sen onun neresini seversin?
-Alnını.
-O senin nereni sever?
-Ayaklarımı.
-Ona darılınca ne dersin?
-Aygır.
-O sana danlınca ne der?
-Ayı.
-……….
-……….
Oyun A harfinden başlayarak Z harfine kadar devam eder. Her harf bitiminde soru soran ile cevap verenin o harfle başlayan birer atasözü söylemesi gerekir.
Çıngıştak- Yere çakılan kazık üzerine dönebilecek şekilde uzunca bir ağaç yerleştirilir. çocuklar ağacın iki ucuna oturarak dönerler. Kazıkla ağacın temas yerine iyi dönmesi ve ses çıkarmaması için yağ sürülür
HALK OYUNLARI
Çankırı’da halk danslarını üç ana grupta incelenebilir. Bunlar :
a) Geleneksel Halk Dansları.
b) Seyirlik oyunlar.
c) Sohbet oyunları.
Sohbet/Yaran toplantıları içinde her üç gurup oyunu görmek mümkündür. Sohbet adeta halk oyunlarının bir çıkış ve tatbik toplantısı özelliğini taşır. Zaten Çankırı kültüründe sohbet toplantıları temeli oluşturmaktadır.
SEYİRLİK OYUNLAR
Ayı, Bağ Bozumu, Cirit, Çingene Ağası, Deve, Deve Kıpti, Elekçiler, Güreş, İdam, Kız Kaçırma, Samıt-lal
Seyirlik oyunlarda güldürü, dikkat, zeka ve surat esastır.
SOHBET OYUNLARI
Dilsiz, Esir Alma, Eş tutma, Lep; Beyk, Şildir Şip, Tura, Yüzük
OYUNLARDA KIYAFET
Bacakta zıvka adı verilen bir nevi pantolon, belde ise kalın işlemeli kuşak, sırtta ise yarım kollu cepken yer alır. Gömlek olarak kırmızı renk mintan, baş ve boyunda poşu, ayaklarda ise yumuşak mes vardır.
Bu Binayı Yapan Usta
Meşe Meşeye Benzer olan bir versiyonu daha vardır.Türkü'nün farklı sözlerle söylenen versiyonları ayrıca vardır.
Bu binayı yapan usta ınşallah olur hasta
Pencere koymamış kelek nerden bakam dosta
Kaldır kollarını yavrum oynat parmaklarını
Bu gecede bize gelde öpem dudaklarını
Meşe meşeye benzerde meşe köşeye benzer
Bizim köyün kızları da çakır Ayşe'ye benzer
Kaldır kollarını yavrum oynat parmalarını
Bu gecede bize gelde öpem dudaklarını
Çankırı/Kurşunlu Türküleri
Meşe Meşeye Benzer
Bu Binayı Yapan Usta olan bir versiyonu daha vardır.Türkü'nün farklı sözlerle söylenen versiyonları ayrıca vardır.Kaşık Havasıdır.
Meşe meşeye benzer de
Meşe köşeye benzer oy oy
Bizim köyün kızları da
Çakır Ayşe'ye benzer oy oy
Oy dedikçe yar gelsin oy oy
Yandı yürek kar gelsin
Bahçelerde vez olur da
Gül açılır yaz olur oy oy
Ben yarime gül demem de
Gülün ömrü az olur oy oy
Oy dedikçe yar gelsin oy oy
Yandı yürek kar galsın
Bahçelerde sarı gül de
Yarı gonca yarı gül oy oy
Geç açıldım tez soldum da
Olmayaydım bari gül oy oy
Oy dedikçe yar gelsin oy oy
Yandı yürek kar gelsin
Çankırı/Kurşunlu Türküleri
Evlerinin Önü Yaldız Piyade
Evlerinin Önü Yaldız Piyade
Yaşı Küçük Amma Aklı Ziyade (Ben Yandım)
Annen Baban Sevmez Benden Ziyade
On Yük Şeftaliye Kızlar
Ahtım Var Ben Yandım
Ah Kara Gözlüm Şirin Sözlüm
Öfkem Var Öfkem Var
Sevdam Var Ben Yandım
Evlerinin Önü Yoldur Geçilmez
Soğuktur Suları Bir Tas İçilmez (Ben Yandım)
Anadan Geçilir Yardan Geçilmez
On Yük Şeftaliye Kızlar
Ahtım Var Ben Yandım
Ah Kara Gözlüm Şirin Sözlüm
Öfkem Var Öfkem Var
Sevdam Var Ben Yandım
Evlerinin Önü Yüksek Kaldırım
Kaldırımdan Düştüm Beni Kaldırın (Ben Yandım)
Ya Sevdiğim Verin Ya Da Öldürün
On Yük Şeftaliye Kızlar
Ahtım Var Ben Yandım
Ah Kara Gözlüm Şirin Sözlüm
Öfkem Var Öfkem Var
Sevdam Var Ben Yandım
Çankırı/Çerkeş Türküleri
Leblebi Koydum Tasa Gız Annem
Leblebi Koydum Tasa Gız Annem,
Doldurdum Basa Basa Gız Annem De.
Benim Yarim Çok Güzel Gız Annem ,
Azıcık Boydan Kısa Gız Annem.
Hop Ninnayı Ninnayı Gız Annem
Gel Oynayı Oynayı Gız Annem.
Elmayı Yüke Gorlar Gız Annem,
Ağzını Büke Gorlar Gız Annem De.
Beni Elinden Alırlar Gız Annem,
Boynunu Büke Gorlar Gız Annem
Hop Ninnayı Ninnayı Gız Annem
Gel Oynayı Oynayı Gız Annem.
Alayı Aldık Düze Gız Annen,
Görüselim Yüz Yüze Gız Annem De.
Arada Sevda Varmış Gız Annem.
Sözü Verdik Biz Bize.
Hop Ninnayı Ninnayı Gız Annem
Gel Oynayı Oynayı Gız Annem.
Çankırı/Çerkeş Türküleri
Çıra Attım Yanmadı
Çıra Attım Yanmadı Da
Meyil Verdim Almadı Da (Hah Ha Da Ha Un Ele Hah Ha Da Ha Dönelim Ha)
Ben Allah'a Çok Yalvardım
Duam Kabul Olmadı Da (Hah Ha Da Ha Un Ele Hah Ha Da Ha Dönelim Hah Ha Da Ha
Güzele)
Hah Ha Da Ha Yavruya Hah Ha Da Ha Fidana Ha
Kapıda Gümüş Firenk De
Dumanım Direk Direk De (Hah Ha Da Ha Un Ele Hah Ha Da Ha Dönelim Ha)
El Yarine Kavuştu Da
Darısı Bize Felek De (Hah Ha Da Ha Un Ele Hah Ha Da Ha Dönelim Hah Ha Da Ha
Güzele)
Hah Ha Da Ha Yavruya Hah Ha Da Ha Fidana Ha
Elmanın Kabukları Da
Güzelin Topukları Da (Hah Ha Da Ha Un Ele Hah Ha Da Ha Dönelim Ha)
Hep Mi Asker Oldunuz Da
Mehlenin Kopukları Da (Hah Ha Da Ha Un Ele Hah Ha Da Ha Dönelim Hah Ha Da Ha
Güzele)
Çankırı/Çerkeş Türküleri
Urganları ulam ulam ulalı
Urganları Ulam Ulam Ulalı
Erkeçleri Baş Pınardan Sulalı
Al Çiçeğim Dimdah Dimdah
Mor Çiçeğim Yallah
Topla Varım Avlunuzun Taşını
Gurban Olam Sil Gözünün Yaşını
Al Çiçeğim Dimdah Dimdah
Mor Çiçeğim Yallah
Benim Yare Gönderdiğim Bir Kutu
Kutunun İçinde Üç Türlü Koku
Al Çiçeğim Dimdah Dimdah
Mor Çiçeğim Yallah
Çankırı/Şabanözü Türküleri
Anası kızından
Odeon kayıtlarında Maya Darulelhan Heyeti - Anası Kızından olarak bulunmaktadır. Yugoslavya'da bu türkü Daliborka Stojsic - Kapetane, kapetane olarak 1982 yılında söylenmiştir. Yunanistan'da ΝΙΤΣΑ ΑΝΤΩΝΑΤΟΥ, ΧΑΡΑΚΙΔΑ ΒΑΣΩ, ΕΦΗ ΘΩΔΗ Καπετάνιε Καπετάνιε olarak seslendirmişlerdir.
Evlerinin önü çiftlik,
Evlerinin önü çiftlik,
Çiftlikte bükerler iplik
Anası kızından keklik, yar nenni
Oğlan adı Ahmet
Verme bize zahmet
Kız ceddine rahmet, yar nenni
Evlerine varabilsem
Evlerine varabilsem
Ben kızı görebilsem
Hem de pek çok sarabilsem
Oğlan adı Ahmet
Verme bize zahmet
Kız ceddine rahmet, yar nenni
Evlerinin önü kaya
Evlerinin önü kaya
Kayadan bakalar aya
Anası kızından maya
Oğlan adı Ahmet
Verme bize zahmet
Kız ceddine rahmet, yar nenni
Dal Boylum
Gezinti kısmına atlaArama kısmına atla
Dağların ardındayım
Oy oy
Garipler yurdundayım
Sana yandım dal boylum
El gününü gün eder
Oy oy
Ben senin derdindeyim
Sana yandım dal boylum
Bu dağın yazı güzel
Oy oy
Gün vurmuş yüzü güzel
Sana yandım dal boylum
Varsın güzel olmasın
Oy oy
Yarimin özü güzel
Sana yandım dal boylum
Dağları yol eyledim
Oy oy
Dikeni gül eyledim
Sana yandım dal boylum
Yarim senin uğruna
Oy oy
Gönlümü kul eyledim
Sana yandım dal boylum
http://www.turkuler.com/sozler/turkusozleri.asp?nid=1137
Çankırı Türküleri
Kahve Yemen'den Gelir-3
Kahve Yemen'den Gelir
(A Canım) Bülbül Çimenden Gelir (De)
Ak Topuk Beyaz Gerdan
(A Canım) Her Gün Hamamdan Gelir (Of)
Dalyandan Gel Suna Boylum Dalyandan Aman
Sen Doldur Da Ben İçeyim Fincandan Aman
Kahve Yemensiz Olmaz
(A Canım) Bülbül Çimensiz Olmaz
Yari Güzel Olanın
(A Canım) Başı Dumansız Olmaz
Dalyandan Gel Suna Boylum Dalyandan Aman
Sen Doldur Da Ben İçeyim Fincandan Aman
Kalenin ardında ekerler darı
Kalenin ardında ekerler darı
Ekerler biçerler ederler karı
Elinden aldırmış gül yüzlü yari
Yar bana yareler açtı nideyim
Yolum bir yolsuza düştü nideyim
Kaleden kaleye şahin uçurdum
Yare şeker ezdim şerbet içirdim
Ah ile vah ile ömür geçirdim
Yar bana yareler açtı nideyim
Yolum bir yolsuza düştü nideyim
Mahimi gördüm düşümde
Mahimi gördüm düşümde (aman aman)
(Aman) giden ayın onbeşinde
Sevdası vardır karşımda (aman aman)
Aman gelişi mahime benzer
Yavrum gülüşü şahime benzer
Mahim vardır da mahim vardır (aman aman)
(Aman) yüreğinde ahim vardır
Kokulmadık gülüm vardır (aman aman)
Aman gelişi mahime benzer
Yavrum gülüşü şahime benzer
Suya Gider Su Testisi Elinde
Suya Gider Su Testisi Elinde
Allar Geymiş Etekleri Belinde (Vay)
Amman Fadime'm
Suya Gidemem
Sensiz Edemem
Benim Yarim Şimdi Gurbet Elinde
Vermem Seni Yad Ellere Ellere (Vay)
Amman Fadime'm
Suya Gidemem
Sensiz Edemem
Suya Gider Su Testisin Doldurur
Eve Gelir Gül Benzini Soldurur (Vay)
Amman Fadime'm
Suya Gidemem
Sensiz Edemem
Bu Dert Beni İflah Etmez Öldürür
Varam Gidem Annesine Yalvaram (Vay)
Amman Fadime'm
Suya Gidemem
Sensiz Edemem